Her Yönüyle Sünnet

Sünnet, tüm dünyada en çok yapılan cerrahi girişimdir.

Dünya üzerindeki erkeklerin yaklaşık % 20’si sünnetlidir. Toplumumuzda ise bu oran % 100’e yakındır. Sünnet, “penis” adı verilen erkek üreme organının en uç kısmını örten deri ekinin çıkarılması işlemidir.

Sünnetle ilgili tartışmalar tarih boyunca sürmüştür.

Pek çok toplumda dinden daha baskın şekilde geleneklerin sünnet olma veya olmamaya etkili olduğu söylenebilir. Müslüman toplumlarla, gayrimüslim toplumlar arasında sünnet konusundaki en önemli fark ameliyatın yapılma yaşıdır. Gayrimüslim toplumlarda sünnetlerin çok büyük kısmı (%95-97) yenidoğan döneminde yapılır. 

Sünnet asla hafife alınmaması gereken ciddi bir cerrahi girişimdir.

Sünneti yapacak olan cerrahın seçimi, ne yazık ki çoğu kez sünnet sürecinin en sonunda yer verilen ve en az önemsenen kısmıdır. Oysa yanlış teknikle veya yapılmasına engel olan durumlarda yapılan sünnet bir erkeğin yalnızca çocukken değil, bütün hayatı boyunca sıkıntı çekmesine neden olacak ciddi sorunlara yol açabilir.

Sünnet, fıtık veya inmemiş testis ameliyatlarından daha kolay bir cerrahi girişim değildir! 

Sünnet, penisin uç kısmını örten deri ekinin usulüne uygun olarak ve steril şartlarda yapılan cerrahi bir işlem ile çıkarılmasıdır. Değişik cerrahi tekniklerle yapılabilen sünnetin rahat ve telaşsız bir ortamda, tercihen genel anestezi altında ve ameliyathanede yapılması gerekir.

Sünnette lazer (koter) kullanımı çok ciddi sorunlara yol açabilmektedir. 

Kanama kontrolünde kesinlikle koter kullanılmamalı ve tek tek uygun dikişlerle kanama durdurulmalıdır. 

Sünnet genel anestezi ile mi lokal anestezi ile mi yapılır?

Sünnet ciddi bir cerrahi girişimdir. Lokal ve  genel anestezi altında yapılabilir.

Lokal anestezi altında sünnet sadece yenidoğan döneminde ve ilk 3 aylık bebeklerde yapılır. 3-6 arası ise çocuğun kilosuna bağlı lokal veya genel anestezi ile yapılabilir. 

6 ay sonrasında ise mutlaka genel anestezi ile yapılmalıdır. 

Sünnet derisinin faydası yada zararı var mıdır?

Sünnet derisinin olası faydası, kendisinin ve salgıladığı “smegma” adı verilen sıvının, penis ucunu ve idrar çıkış deliğini idrar kontrolünün olmadığı ilk birkaç yıl boyunca idrarın yakıcı etkilerinden korumaktır. Sünnet derisinin olası zararları ise idrar yolu ve penis ucu iltihaplarına neden olmasıdır. 

Sünnetin faydaları nelerdir? 

1. Penis ucu temizliğinin sürekliliğinin sağlar. 
2. Tekrarlayan penis ucu iltihaplarının önler.
3. Yenidoğan döneminde yapılırsa, daha az idrar yolu iltihabı görülür.
4. İdrarın, mesaneden böbrekler ile mesane arasında yer alan ve “üreter” adı verilen kanallara geri-kaçma yani reflü daha az görülür.
5. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların azaltır. Sünnetli erkeklerin, cinsel yolla bulaşan sifilis, gonore, genital Herpes ve HIV/AIDS gibi hastalıklara yakalanma riskinin daha az olduğu ve toplumda bu hastalıkların yayılımının sünnetle azaltılabileceği gösterilmiştir. Yine de sünnetli kişide cinsel yolla bulaşan hastalık olamayacağı sanılmamalıdır. Sünnetli erkekte penis ucunu örten ve mikroplara kapalı bir üreme ortamı oluşturan sünnet derisinin olmaması enfeksiyonu güçleştirir.
6. Sünnetli erkeklerin cinsel temasta bulundukları kadınlarda rahim ağzı (serviks kanseri) kanseri riskinin azalır. Bu etki, HPV olarak bilinen ve cinsel temasla geçen Human Papilloma Virus adlı virüsün taşıma riskinin sünnetle azalması ile ilgilidir. HPV rahim ağzı kanserinin en önemli etkenidir.   
7. Sünnet ile penis başı kanseri riski azalır.  

Sünnetin tıbben yapılması zorunlu durumlar nelerdir?

• Sünnet derisinin idrar çıkış deliğini kapatacak kadar yapışık oluşu (fimozis): 

Yenidoğan döneminde fark edilmeli ve sünnetle düzeltilmelidir!

• Üç yaşından sonra sünnet derisinin hala penis ucuna yapışık olması 
• Sünnet derisinin geriye çekilmesine bağlı penis ucu dolaşım bozukluğu (parafimozis): Temizlemek iddiasıyla penis ucundaki deriyi geri çekmek çok sakıncalıdır! Fark edilmezse, penisin ucu veya tama yakını gangren olup kaybedilebilir!
• Tekrarlayan penis ucu ve sünnet derisi iltihabı atakları (balanopostit) 

Sünnetin tıbben yapılmaması gereken durumlar nelerdir? 

1. Tedavisi devam eden sağlık sorunlarının olması
2. Her türlü ciddi hastalığın varlığı
3. Kanama-pıhtılaşma bozukluğu yapan hastalıklar 
4. Aktif enfeksiyonlar
5. İdrar kanalının penisin normal yerinden farklı kısımlarına açıldığı durumlar: Halk arasında “peygamber sünneti” olarak bilinen idrar deliğinin penisin alt kısmına açıldığı durum tıpta “hipospadias” olarak adlandırılır. İdrar kanalının penisin üst kısmına açılması ise “epispadias” olarak adlandırılır. Her iki durum da doğuştan gelen bir bozukluk şeklindedir ve sünnet için sakınca oluşturur çünkü onarılmaları için yapılacak ameliyatlar sırasında sünnet derisinden yararlanılır! Sorunu fark edilmeden sünnet edilen çocuklar onarım ameliyatı şansını kaybedebilir. 
6. İdrar kanalının doğumsal olarak geniş olması anomalisi
7. Penisin öne doğru eğik olduğu “kordi” deformitesi
8. Penis cildi ile skrotum cildinin yapışık olduğu “füzyon” anomalisi

Sünnet işleminin olumsuz sonuçları (komplikasyonları) nelerdir? 

1. Kanama:  Uzman cerrahlar tarafından yapılan işlemlerde % 1 kadar görülür.
2. Enfeksiyon: Uzman cerrahlar tarafından yapılan işlemlerde % 0.2 kadar görülür.
3. Penis başı veya gövdesi yaralanma: Bu hatta penis kaybına neden olabilir.
4. İdrar çıkış deliği yaralanması.
5. İdrar çıkış deliği daralması.
6. Kistik oluşumlar
7. Sünnet derisinin penis ucuna yapışması ile oluşan deri köprüleri 
8. Sünnet derisinin fazla uzun bırakılması veya fazla kesilmesi 

Komplikasyon olasılığı, ideal koşullarda ve cerrahi uzmanları tarafından gerçekleştirilen sünnetlerde en aza indirgenmektedir. 

Operasyon için çocuk cerrahisi uzmanlarına başvurmak, çocuğun sünnet edilmesinde sakınca yaratabilecek durumların saptanması kadar, bedensel ve ruhsal gelişim dönemlerine özen gösterilerek en doğru zamanda ve şartlarda ameliyat edilmesini sağlayacağı için tercih edilecek yol olmalıdır. 

Sünnetin çocuğun gelecekteki cinsel ve kişisel hayatını etkileyebilecek çok ciddi bir işlem olduğu unutulmamalı ve gereken önem verilmelidir. Aileler açısından bu bir görev olduğu kadar, çocuklarının geleceğini de ilgilendiren bir sorumluluktur.

Cicidoktorum diyor ki

Sünnet ilk mürveti ailenin. Aylar öncesinde başlıyor hazırlıklar… Peki ya biz sünneti yapacak cerrahı seçerken de bu kadar önemsiyor muyuz?