Gebelikten Önce Check Up Yaptırın
Gebelik , kadında fiziksel, metabolik ve psikolojik bir çok değişikliğin meydana geldiği en hassas dönemdir. Amacımız, bu dönemi olabildiğince rahat , sağlıklı bir şekilde atlatmak ve bebeğin sağlıklı olarak dünyaya gelmesidir.
Geçmiş dönemlerde gebelikteki rutin muayeneler, gebelikle başlar ve doğuma kadar devam ederdi. Ancak günümüzde, gebelik planlanmadan 3 ay öncesinde başlayan jinekolojik muayene, değerlendirme ve check up ile bu süreç daha rahat geçirilebilmektedir.
GEBELİK ÖNCESİ MUAYENEDE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR ?
Anne adayının hekimi ile olan ilk ön görüşmesinde
*tıbbi geçmişi
*aile öyküsü
*kullandığı ilaçlar
*sigara- alkol alışkanlığı
*beslenme durumu
*egzersiz varlığı
*genetik hikayesi
*aşılama
* anne ve babanın kan grubu sorulur.
Anne adaylarının ailesinin ve kendisinin sahip olduğu kronik hastalıklar önemlidir. Yüksek tansiyon, diyabet, kalp hastalığı, epilepsi ( sara) , tiroid rahatsızlığı ,ailesinde genetik hastalık öyküsü, önceki gebeliği veya düşük öyküsü,miyomu, yumurtalık ( over ) kisti gibi rahatsızlıklar gebelik sürecini de etkileyeceğinden gerekli önlemler alınması açısından detaylı sorgulanmalıdır.
Anne adayının varsa kullandığı ilaçlar, sigara ve alkol kullanıp kullanmadığı , kilosu, beslenme alışkanlıkları, egzersiz yapıp yapmadığı da sorulur.
Check up sırasında doktorla yapılan görüşmede , çiftin ailesinde genetik hastalıklara rastlanıp rastlanmadığı , doğuştan gelen bir risk taşıyıp taşımadığı sorulur. Böyle bir durum söz konusu ise, çiftler bu konuda genetik danışmanlık almaları için GENETİK HEKİMİNE yönlendirilir.
Anne ile babanın kan gruplarına bakılarak, kan uyuşmazlığı olup olmadığı kontrol edilir.
Aşılanma öyküsü , eksik aşıları detaylı sorulur.
MUAYENE SONRASI ÖNERİLER VE YAPILACAKLAR NELERDİR?
*Geçmişte kızamıkçık ,CMV, hepatit geçirilip geçirilmediği sorulur. Eksik aşıları tamamlanır. Eğer anne adayı kızamıkçık geçirmemiş ise rubella aşısı yapılır. Bu aşıların uygulanması durumunda , anne adayının 3 ay gebe kalmaması, bağışıklık geliştikten sonra gebe kalması planlanır.
*Gebelik öncesi B9 vitamini ( folik asit) desteği , özellikle günlük 400 mcgr folik asit alınması, beyin-omurilik sistemindeki sakatlık (nöral tüp defektleri ) riskini azaltır. Gebelikten en az 1 ay önce ve gebeliğin ilk 3 ayında folik asit takviyesi önerilir.
*Kansızlık varsa , bebeğin gelişimine ve büyümesine de destek olacak, demir tedavisi önerilmelidir. C vitamini demir emilimini arttırdığından dolayı , demir takviyelerinin C vitamini içeren besinlerle ( portakal suyu) birlikte alınması önerilir.
*D vitamini eksikliği varsa hekim tarafından gerekli dozlarda takviyesi planlanır.
*Vejeteryan bir anne adayına Vitamin B12 desteği de önerilir.
*Diyabeti varsa, kan şekeri kontrol altında tutulmaya çalışılır.
*İyot, hem gebelikte hem de emzirme sırasında bebek için çok önemli bir elementtir. Bebeğin yeterli miktarda tiroid hormonunu salgılaması için anneden yeterli oranda iyodun geçmesi gereklidir. Eksikliği saptanırsa, günde 150 mcg kadar iyot alınması hekimi tarafından önerilir.
*Beslenme : Dengeli beslenmelidir. Gebelik öncesi (body mass index= BMI, vücut kitle katsayısı) BMI’nin 20-25 arasında tutmaya çalışılması önerilir. Anne adayının yaşına, boyuna,beslenme alışkanlıklarına göre uygun beslenme programı önerilir.
*Sigara kullanımı gebe kalma şansını azaltır. Çocukta gelişme geriliğine neden olur. Sigara kullanımı mutlaka kısıtlanır. Alkol de bırakılmalıdır.
*Egzersiz : Gebelik süresince yapılan egzersizlerin faydaları aşağıdaki gibidir:
-kilo kontrolünü sağlar
-sırt , bel ağrılarına iyi gelir.
-gebelik diyabet riskini önler.
-metabolizma hızını arttırır, kabızlığa iyi gelir.
-doğum için gerekli kasları çalıştırır, kolay doğuma neden olur.
GEBELİK ÖNCESİ CHECK UP HANGİ TESTLER YAPILIR?
*Kan grubu
*Rutin biyokimya (Açlık kan şekeri, üre , kreatinin, TSH , SGOT, SGPT),
*Tam kan sayımı ( Hemogram )
*Tam idrar tahlili
*Vit B12 , Vit D , Folik asit , Ferritin
*Spot idrarda iyot
*TORCH testleri ( Toxoplasma , Kızamıkçık (Rubella) , Sitomegalovirüs (CMV ), Herpes simplex virüs )
*Jinekoloji muayenesi ve transvajinal ultrasonografi
Rahat bir gebelik geçirebilmesi , anne adayının sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesi , sonrasında sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmesi için , gebelik öncesi check up muayenesi önerilmektedir.
UNUTMAYALIM, ÖNLEM ALMAK TEDAVİ OLMAKTAN ÇOK KOLAYDIR.
GEBELİK ÖNCESİ DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER
*Hamile kalmayı planlıyorsanız 3 Ay Önce kontrollerinize başlayın.
*Sigara, alkol ve stresten uzak durmaya çalışın.
*Egzersizi doktorunuz önerdiği zamana kadar ihmal etmeyin.
*Eksik olan vitaminlerinizi doktorunuzun önerdiği süre kullanın.
*Bol sıvı tüketin.
*Dengeli beslenmeye dikkat gösterin.
*Eksik aşılarınız varsa tamamlatın.
Cicidoktorum diyor ki
Gebeliği sağlıklı geçirmek ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelik öncesi check-up yaptırmayı unutmayın.