Yenidoğan Bebeğin Evde Bakımı  

Göz Bakımı: Yenidoğan bebeklerin gözyaşı kanalları ilk doğduklarında tıkalıdır ve gözyaşı üretimi 3.haftadan sonra başlamaktadır. Bu süreç içerisinde bebeğimizde göz kuruluğu ve çapaklanma olmaması için günlük olarak göz bakımı yapmamız gerekmektedir. Temiz bir pamuk veya gazlı bezi kaynatılmış ılıtılmış su ile ıslatıp göz dibinden içten dışarıya doğru 1 kez siliyoruz aynı işlemi diğer göze de uyguluyoruz. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bir göze kullandığımız pamuk veya gazlı bezi kesinlikle diğer göze kullanmamak. Her zaman enfeksiyon varmış gibi düşünerek bir gözden diğerine bulaşı önlemek gerekiyor. 

Burun Bakımı: Yenidoğan bebekler ilk 6 aylık dönemde ağızdan nefes almayı bilmezler ve devamlı burunlarından nefes alırlar. Bu nedenle bebeklerimizin burunlarının açık olmasına dikkat etmeliyiz. Emerken veya uyurken burnunda herhangi bir hırıltı hissettiğinizde veya sekresyon gördüğünüzde mutlaka serum fizyolojik damla ile burun temizliği yapmalıyız . Mümkün oldukça burun aspiratörü kullanımını önermiyoruz. Nedeni ise bebeklerin burun kanalları normalde dar olduğu için dışarıdan gelen girişimler burun kanalını tahriş edip hem kanamaya hem de ödem yapıp daha çok daralmasına neden olmaktadır. 

Ağız Bakımı: Emen bebeklerin ağızlarında ve dil üstünde beyaz beyaz pamukçuk olabilir. Bunlar süt kalıntılarıdır ve ağız bakımının düzgün yapılmadığı için oluşmaktadır. Ağız bakımını günlük olarak yapmamız gerekmektedir. Gazlı bezi veya ağız mendilini kaynatılmış ılıtılmış su ile ıslatıp serçe parmağımıza dolayıp bebeğin ağız içerisinde 1 tur atarak ağız temizliği yapabiliriz. Bu işlem sırasında  bebeğimiz öğürebilir yada emme refleksine bağlı olarak parmağınızı emmeye başlayabilir. 

Göbek Bakımı: Göbek bağı doğumdan sonra ortalama 2 hafta içerisinde kendiliğinden düşmektedir. Bu süreç göbek bağının kalınlığına göre de farklılık göstermektedir. Bu süreçte göbek bağını enfeksiyonlara karşı korunması çok önemlidir.  Göbek bağını idrar ve kakadan korumalıyız. Bezin göbek kısmını ikiye katlayarak göbek bağını bezin üzerinde tutmalıyız. Göbeği düşene kadar banyo yaptırmamamız gerekmektedir.  Unutmayın göbek için alkol ve dezenfektan ile bakım önermiyoruz.

Tırnak Bakımı: İlk aylarda bebeğinizin parmakları çok küçüktür ve tırnakları o kadar hızlı büyür ki onları haftada iki kez törpülemek zorunda kalabilirsiniz. Bebeğinizin tırnağının tek gereksinimi uçlarından alınmaktadır. Tırnak törpüsü, bebek tırnak makası yada kör uçlu tırnak makasları kullanılabilirsiniz. Makas kullanırken çok dikkatli olmalısınız, çünkü yanlışlıkla bebeğinizin parmak ucunun kesilmesi acıya ve kanamaya neden olabilirsiniz. Tırnak kesmek için uygun bir zaman banyo sonrası bebeğinizin sessizce uyuduğu zamanlardır. El tırnakları mümkün oldukça kısa ve törpülenmiş olarak tutun, böylece kendini ve sizi tırmalayamaz. 

Alt Bakımı: Bebeğinizin altını temizlerken her zaman önden arkaya doğru temizlemeliyiz. Su ve pamuk içeren ıslak mendiller veya pamuk ile temizlemeliyiz. Eğer bebeğimiz çok fazla kaka yapmış ise direk poposunu yıkayarak temizleyebiliriz. Pişik oluşumunu engellemek için popo kısmına pişik önleyici krem sürmeliyiz. Pişik oluşmuş ise pişik kremi kullanmalıyız.

Silme banyosu ve nemlendirme: Normal banyo yaptırmanın mümkün olmadığı durumlarda, prematüre ve göbek bağı düşmeyen bebeklere silme banyo yaptırılır. Bebeğinizi soymadan önce bütün bakım malzemelerinizi ve kıyafetlerini yanınızda hazır bulundurun. Suyumuzun sıcaklığı 36-37 derece olmalı. Silme banyosu için pamuk veya ince müslin bez kullanmalıyız, lif veya sünger kesinlikle kullanmıyoruz çünkü yenidoğan bebeklerin ciltleri çok hassas olduğu için tahrişlere neden olabilir. Silme banyosunu yaptırırken sırasıyla vücut, kollar, ayaklar ve en son baş olarak devam ediyoruz. Kurularken ise ilk baş bölgesinden başlayıp aşağıya doğru iniyoruz. Bunun nedeni yenidoğan bebekler en çok başlarından ısı kaybederler. Eklem bölgelerini iyice kurulamayı ihmal etmeyin çünkü eklem bölgeleri en çok nem tutan bölgelerdir ve pişik oluşumuna çok yatkındır. Silme banyomuz bittikten sonra bebek losyonu ile tüm vücudunu güzelce nemlendiriyoruz. Bebek yağı kullanmıyoruz çünkü cildindeki gözenekleri kapatacağı için isiliklere neden olabilir.

 Bebeğin odası kaç derece olmalı? Bebeğin güneş gören, sık havalandırılan ve mümkün olduğu kadar az eşya bulunan bir odada tutulması önemlidir. Zamanında doğan bebekler için 22-24 0C, prematüreler için 24-26 ˚C oda ısısı yeterlidir. Bebeğin giysilerini değiştirme, alt değiştirme, banyo gibi işlemlerden önce tüm malzemeler hazırlanmalı, ortam ısısı gerekirse birkaç derece artırılmalı Ve işlem bebek üşütülmeden kısa sürede tamamlanmalıdır. 

 Bebek nasıl giydirilmeli? Bebek giysilerinin, örtü ve battaniyelerinin yumuşak, pamuklu, tüy, toz çıkarmayan kumaşlardan hazırlanması önemlidir. Bebeğe kıyafet alınırken kolay giydirilip çıkarılabilen, çıtçıtlı, ayak kısımları patikli, önden iliklenen giysiler seçilmesine dikkat edilmelidir. Bebeğin cildini tahriş edecek nakış, etiket vb. varsa çıkarılmalı, üzerine çengelli iğne, nazar boncuğu gibi zarar verebilecek cisimler takılmamalıdır. Tüm giysiler giydirilmeden önce sabun veya sabun tozu ile ve bol suyla yıkanıp, ütülenmelidir. Bebek mevsimine uygun, üşümeyecek ve terlemeyecek kalınlıktaki giysilerle, kollarını ve bacaklarını rahat hareket ettirebilecek şekilde giydirilmelidir. Böyle giydirildiğinde bebek daha rahat uyuyabilir ve uygun emzirme pozisyonu daha rahat sağlanır. Prematüre bebeklerin vücut ısılarını koruyabilmeleri için kıyafetlerinin uygun boyutta olmasına ve vücutlarının her yerini sarmasına dikkat edilmelidir. 

Yenidoğan bebeği nasıl yatırmalı? Ani bebek ölümlerinin en önemli nedeni bebeği yanlış pozisyonda yatırmak ve bebeğin ebeveynle birlikte aynı yatakta uyumasıdır. Ani bebek ölümü sendromu en çok yüzükoyun yatan bebeklerde tanımlandığı için, ilk aylarda bebeğin yalnızca sağ ve sol yan olarak yatırılması önerilmektedir. Ayrıca, bebeğin yatağının yumuşak olmaması, yatak içinde yumuşak battaniye, oyuncak ve benzeri bulundurulmaması, yatak içinde farklı bebek pozisyonlayıcıları ve yastık kullanılmaması, bebeğin yattığı odanın aşırı sıcak olmasının önlenmesi, bebek uykuda olmadığında ve yalnız değilken yüz üstü yatırılabilir. Bebek için en güvenli yer kendi yatağıdır. 

Cici doktorum diyor ki…

Yaşadığımız çağın şartlarındaki değişim ile bebek bakımında da değişiklikler oldu. Değişmeyen tek şey var: mis gibi bebek kokusu