Yenidoğan Bebekle İlgili Sorular ve Cevaplar
Doğum ve bebekle ilk karşılaşma anı, emzirme, sarılık derken hastaneden çıkıp evinize bebeğinizle gidiyorsunuz. Hem çok mutlusunuz, hem de kaygılı… Acaba bebeğime bakabilecek miyim? Bebeğimi besleyebilecek miyim? Anne sütüm yetecek mi? Ve kafanızda uzayıp giden sorular…
Öncelikle hastaneden çıkarken bebekte nelere bakıldığından bahsedelim.
Sağlıklı bir bebek hastaneden normal doğumdan 24 saat sonra, sezaryenden 48 saat sonra taburcu edilerek eve gönderilir.
- Öncelikle bebeğin kilo kaybının ne kadar olduğuna bakılır. Anne sütü ile beslenen bebekler ilk 3 günde doğum kilolarının %30 unu kaybedebilirler. Bu kayıp ilk haftada maksimum %10 kadar çıkar ve 1 haftanın sonunda bebek kaybını geri kazanır.
- Bebeğin doğru ve yeterince beslenip beslenmediği kontrol edilir. Annenin sütü geldi mi? Bebek memeyi kavrayıp doğru emebiliyor mu? Anne emzirme işini doğru yapabiliyor mu?
- Bebeğin kakası ve idrarı nasıl değerlendirilir. Bebekler ilk idrarını 24 saat içinde, kakasını ise 48 saat içinde yaparlar. Taburcu olmadan önce bebeğiniz idrar ve kakasını yapmış olmalıdır.
- Bebeğin bilurubin düzeyi, bebeğin doğum haftasına, annenin ve bebeğin kan grubuna göre kontrol edilir. Bilurubin düzeyine göre bebeğin ilk doktor kontrolü tarihine karar verilir.
- Bebek taburcu olmadan ilk tarama testleri topuktan alınır. İkinci tarama testi bebek 1 haftalık olduğunda tekrarlanır.
- Bebeğin işitme tarama testi yapılır; yada randevusu planlanır.
YENİDOĞAN BEBEKLE İLGİLİ SORULAR VE CEVAPLAR:
*Yenidoğnanın vücut ısısı nasıldır?
Yenidoğan bebeğin ortalama aksiller (koltuk altı) vücut ısısı 36.5-37,5°C arasındadır. Vücut ısısı doğumdan sonra geçici hafif bir düşme gösterebilir. Bunun nedeni yenidoğanın vücut ısısını düzenleme kapasitesinin yetersiz, cilt altı yağ dokusunun az ve vücut yüzey alanının erişkinden fazla olmasıdır. Bebeklerde ısı kaybı en çok baş bölgesinden olur.
*Yenidoğan bebek ne sıklıkla beslenir?
Yenidoğan bebekler 24 saatte ortalama 8-12 kez emzirilir. Kan şekeri tam regüle edilemediği için 3 Saatten fazla emmediğinde uyandırılıp beslenmesi gerekir. Hatta ilk hafta bebek her istediğinde emzirilmesi hem bebeğin kendini güvende hissetmesini hem de anne sütünün artışını sağlamaktadır.
*Yenidoğan bebek ne kadar idrar yapmalıdır?
Yenidoğan bebek ikinci gününde her 8 saatte bir; 3-4. günden sonra da günde 4-6 kez idrarını yapar.
*Yenidoğan bebeğin kakası nasıl olmalı?
Yenidoğanın kakasının rengi il 2 günde koyu yeşil, siyah ve yapışkandır (mekonyum). Beslenmeye başladıktan 3-4 gün sonra rengi yeşile ve sonrasında sarıya doğru değişir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde günde 3-4 kez veya daha fazla, mama ile beslenenlerde ise günde ortalama 1-2 kez kaka yaparlar.
*Yeni doğan bebek neden ağlar?
İlk bir hafta bebeğin ağlama nedenini hemen anlamanız kolay olmayabilir. Bebeğiniz ağladığında aşağıdaki durumlardan biri olup olmadığını kontrol edin:
- Bebeğiniz aç mı?
- Uykusu mu var?
- Bezi ıslak yada kirli mi?
- Bebeğiniz üşüyor mu?
- Ortamınız çok sıcak ve bebeğinizi sıcak mı bastı?
- Kendisini güvende hissetmek için ten teması (kucak) mı istiyor?
*Yeni doğan bebeğin uykusu nasıl olmalı?
Bebeğin gündüz ve gece ayrımı yoktur. melatonin hormonunun salgılanması henüz başlamamıştır. Normal yenidoğan bebek ortalama günde 12-18 saat uyur, uyku süresi değişkenlik gösterir. İlk hafta bebeğin 2-3 saatte bir uyandırılıp beslenmesi gerekmektedir.
Yenidoğan bebeğin uyku güvenlik kuralları:
*Bebeğinizle aynı yatakta yatmayın.
*Bebeğinizi mutlaka beşik ya da karyola gibi güvenli bir alanda uyutun.
*Bebeğinizi sert bir yatak üzerinde yatırın.
*Beşik ya da karyolanın içinde yastık, battaniye, oyuncak gibi boğulma riski taşıyan cisimlerin olmamasına dikkat edin
*Bebeğinizi sırtüstü yatırın
*Yeni doğan bebeğin göbeği ne zaman düşer?
Bebeklerin göbek bağı 7-10 gün içinde kendiliğinden düşer. Enfeksiyon riski taşıdığı için göbeği kuru ve temiz tutmak gerekir. Alkolle ya da dezenfektanlarla bakım yapılmasına gerek yoktur.
*Yeni doğan bebekle nasıl iletişim kurabilirsiniz?
Yeni doğan bebek sizin sesinizi, kokunuzu bilir. Onun beden dilini ve verdiği işaretleri anlayabilmek için sizin de aranızdaki iletişimi güçlendirmeniz önemlidir. Bunun için bebeğinizi kucağınıza alın, onun gözlerine bakın, sarılın, ten teması kurun ki kokunuzu alsın ve kendini güvende hissetsin. Bebeğinizi göğsünüze yaslayıp sizin kalp atışlarınızı duymasını sağlayın. Bu onu güvende hissettirecektir.
Yeni doğan bebeğim görüyor mu?
İlk 1 haftada bebekler ışığı ve karanlığı, özellikle siyah, beyaz ve gri renkleri görebilir. Bebeğin görüş mesafesi 20-30 cm ile sınırlıdır. Bu dönemdeki bir bebeğin hafif şaşı bakması göz kasları gelişinceye kadar normaldir.
Yeni doğan bebek yolculuk yapabilir mi?
Bebek 1 haftalık olduğundan itibaren oto koltuğu ile kısa mesafeli otomobil yolculuğu yapabilir. Sağlıklı bebek çok uzun sürmemek kaydıyla güvenle uçak yolculuğu da yapabilir.
Yeni doğan bebeğimi hangi durumlarda doktora götürmeliyim?
- Bebek beslenme sorunu yaşıyorsa (örneğin 24 saat içinde normal alması gereken besin miktarının yarısını aldıysa, üst üste üç beslenmeden sonra yediklerinin yarısını kustuysa),
- Günde 2 den az sayıda bez ıslatıyorsa,
- Huzursuz, hırçın ya da uyuşuk görünüyorsa,
- Bebeği beslemek için uyandırmakta güçlük çekiyorsanız,
- Bebeğin cildi solgun ya da sarı renkteyse,
- Tiz sesle ağlıyor ise,
- Bebeğinizde inleme var ise,
- Sık soluyor yada solunum sıkıntısı var ise,
- Bebeğiniz morarıyor ise,
- Göbeğinde kanama ya da akıntı var ise,
- Bebeğinizin ateşi 37,5 üstünde ise.