Bebekleri RSV Enfeksiyonundan Nasıl Koruyabiliriz ?

RSV enfeksiyonu 

RSV, özellikle bebeklerde bronşiolit, pnömoni gibi alt solunum yolu enfeksiyonuna yol açabilen ve hastaneye yatışa neden olabilen bir enfeksiyondur.

RSV enfeksiyonu için premature doğanlar, kronik akciğer hastalığı olanlar, konjenital kalp hastalığı veya bağışıklık sistemi sorunu olanlar risk taşımaktadır. 

Bebeklerde RSV enfeksiyonunun  ilk bulguları arasında burun akıntısı ve iştah azalması görülebilir, öksürük 1-3 gün içinde başlar; ateş, hırıltı ve solunum sıkıntısı ortaya çıkabilir. 

Riskli bebekler için kış sezonunda RSV önleyici antikorlar kullanılmaktadır. Yıllardır riskli bebeklere ekim- mart ayları arasında ayda bir kez   kısa etkili bir antikor olan Palivizumab uygulanmıştır.

Erişkinlerde  RSV enfeksiyonu nasıl seyreder?

Erişkinlerde  RSV genelde daha hafif üst solunum yolu semptomları oluşturur, ancak kronik hastalığı olanlarda ve ileri yaştakilerde RSV ağır seyredebilir . Ayrıca RSV, kronik akciğer hastalığı , astım ya da kalp yetmezliği gibi kronik durumları kötüleştirebilir.

Enfeksiyondan korunmak için el hijyeni, hasta kişilerden kaçınma, öksürürken/hapşırırken ağız ve burunu kapatma, yüzey temizliği önemlidir.

  Amerikan Pediatri Derneğinin  2025 yılında RSV enfeksiyonundan korunma ile ilgili yayınladığı yeni öneriler şunlardır:  

 1. Maternal RSV aşısı kullanılması (Pfizer’ın Abrysvo) 

Hamileliğin 32-36. Haftalarında aşılama yapıldığında anneden  bebeğe  geçen antikorlar bebeği koruyacaktır. 

2. Yenidoğanlar için uzun etkili monoklonal antikorlar (örneğin nirsevimab ya da clesrovimab) verilmesi; 

Ekim–Mart arası doğan bebeklere,  ilk haftalarında tercihen doğum hastanesinde uzun etkili RSV antikoru (nirsevimab ) uygulanır ise bebek enfeksiyondan korunabilir.  

Amerika Pediatri Akademisinin önerdiği bebeğe antikor tedavisi veya anne aşılaması diğer rutin çocukluk aşıları ile etkileşmez ve eş zamanlı olarak uygulanabilir. 

3-   Çocukluk dönemi dışında 75 yaş ve üzeri olan kişilere ve 60-74 yaş arası olup RSV açısından yüksek risk taşıyan kişilere de RSV aşısı uygulaması önerilmektedir. 

Maternal RSV aşısının etkinliği nedir ?

Çalışmalar  gebeliğin 32–36. haftasında aşılanan annelerin bebeklerinde doğumdan sonraki ilk 6 ayda RSV ile ilişkili ciddi alt solunum yolu hastalığının %80 azaldığını ve RSV nedeniyle hastaneye yatışın %55 oranında azaldığını göstermiştir . Etki özellikle doğumdan sonraki ilk 3 ayda en belirgindir; 6. Aydan sonra antikor düzeyleri düşmeye başladıkça koruyuculuk azalmaktadır.

Bebeklere uzun etkili antikorun etkinliği nedir ? 

• Çalışmalar tek doz nirsevimab uygulanan bebeklerde ilk RSV sezonunda semptomatik RSV enfeksiyonunun %70 azaldığını ve RSV ilişkili hastaneye yatış %80 azaldığını göstermiştir. 
• Korumanın yaklaşık 5 ay sürmektedir, ki bu koruyuculuk RSV sezonunun tamamını kapsayacak şekildedir.  Yüksek riskli prematüreler veya kronik hastalığı olan çocuklarda da koruyuculuğun benzer olduğu gösterilmiştir.

Dünya Sağlık Örgütünün RSV ile ilgili önerileri: 

Dünya Sağlık Örgütü Bağışıklama ile ilgili Stratejik Danışma Grubu (SAGE)  Eylül 2024 tarihli  toplantısında, respiratuvar sinsityal virüse (RSV) bağlı ağır alt solunum yolu enfeksiyonunu önlemek amacıyla  erken bebeklik döneminde RSV hastalığının önlenmesi için tüm ülkelere pasif bağışıklığın yani aşının uygulamaya konulması tavsiye edilmiştir.

ABD ve Avrupa’da onayı bulunan RSV aşıları (Arexvy®️, Abrysvo®️, mResvia®️) henüz Türkiye’de ruhsat almamıştır. Monoklonal antikor olan (Beyfortus®️) ise 2025 yılında ruhsat almıştır