Alerjide Uyku Bozuluyor mu?

Covid-19 salgını ve kısıtlı hayatın başlamasıyla hepimiz en çok da çocuklarımız doğa ile baş başa kalmayı, açık alanlarda bulunmayı özgürce kırlarda dolaşmayı her zamankinden daha fazla özledik. Açık hava çocuklarımız için su ve yemek kadar gerekli. Bir yandan da doğada pek çok insanda alerjik reaksiyona neden olabilecek çok sayıda alerjen bulunmakta. Ne yazık ki bazı çocuklar normal bireylere göre bu alerjenlere çok daha duyarlı.

Covid-19 salgını ve kısıtlı hayatın başlamasıyla hepimiz en çok da çocuklarımız doğa ile baş başa kalmayı, açık alanlarda bulunmayı özgürce kırlarda dolaşmayı her zamankinden daha fazla özledik. Açık hava çocuklarımız için su ve yemek kadar gerekli. Bir yandan da doğada pek çok insanda alerjik reaksiyona neden olabilecek çok sayıda alerjen bulunmakta. Ne yazık ki bazı çocuklar normal bireylere göre bu alerjenlere çok daha duyarlı. Hassas alerjik bünyelerde astım, alerjik rinit ve farenjit sıklığı artar. Aynı zamanda alerjik rinitli olgularda ‘’polip’’ diye tanımladığımız geniz etlerinde şişme ve belirginleşme çocuklarda burun tıkanıklığına ve nefes darlığına neden olur.

Alerjisi olan çocuklarda uyku ile ilgili sorunların iki temel nedeni vardır.

• Alerjik Rinite bağlı gelişen uykuda solunum bozuklukları: Uyku Apnesi
• Alerji tedavisinde kullanılan ilaçlara bağlı uykululuk

Alerjik Rinit ve Uyku Apnesi

Alerjik rinit ve uyku bozuklukları arasındaki ilişki kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Uyku apneli çocuklarda uykuda solunum durmaları derin ve dinlendirici uykuya geçişi engeller. 

Alerjiye bağlı burun geniz eti büyümesi, hava yollarında alerjik iltihaba bağlı pek çok bölgede gelişen darlıklar üst havayani  yollarında daralma ile kendini gösterir. Tüm bunlara bağlı olarak geceleri horlama ve sonrasında nefes durması yani “apneler” görülebilir. Geceleri görülen obstrüktif uyku apnesi uyku düzenini bozar. Bu nedenle devam eden alerjik reaksiyonlar çocuğunuzun uykusunda nefes almasını engelleyebilir. Aynı zamanda burun tıkanmasıyla uykuya dalmada güçlük ve huzursuzluk izlenir. Soluk alamayan ve burunda tıkanıklık olan çocuk ağızdan solumaya başlar. Oysa burnun en önemli görevlerinden birisi de ortam havasını nemlendirme ve ısıtmaktır. Bu fonksiyon yerine getirilmediğinde ve ağızdan soluma başladığında boğazda yanma, soğuk algınlığı hissi izlenir. 

Uyku Apnesinde Çocuklarda Hangi Belirtiler Olur?

• Uykuda sırasında huzursuzluk,
• Horlama,
• Sık sık idrara kalkma,
• Terleme,
• Ağız kuruluğu,
• Reflü

Uyku Apnesi Olan Çocuklar Derin Uykuya Geçemediği için 

*Okul başarısızlığı, 

*Dikkat eksikliği, hiperaktivite

*Gece uykuda altına kaçırma sorunları sık görülmektedir.

 Sürekli uykuda nefes kesilen çocuklarda her solunum durmasında vücutta stres hormonlarının salınımına yol açar. Bu durum çocuklarımızda hipertansiyon ve diyabete zemin hazırlayarak birçok sağlık sorununa yol açtığı için tanısının konulması kadar alerjinin önlenmesi, tedavi edilmesi de çok önemlidir.

Ayrıca alerjik astım gelişen çocuklarımızda uyku apnesinin yanı sıra gece gelen astım atakları solunumsal sorunları daha tehlikeli hale getirecektir. 

Alerji İlaçları ve Uyku

Alerjik hastalıkların tedavisinde kullanılan bir grup ilaç çocuklarda hafif uyku hali yapabilir. Özellikle okul çağındaki olgularda ailelerin en büyük yakınması ilaç kullanımı sonucunda çocuklarında gün içi saatlerde gelişen aşırı uyku hali ve sabah uyanmada zorluktur. Bu durum kimi zaman okula karşı isteksizlik kimi zaman da derslere odaklanamama sorunu halinde kendini gösterir. Ancak bu grup ilaçların alınmadığında alerjinin yol açtığı sorunların daha önemli olacağı akıldan çıkarılmamalı. Burunda tıkanma, horlama, uyku apnesi, alerjiye bağlı burun salgısının artmasıyla öksürük, alerjik iltihabın oluşturduğu ateş ve astım krizlerinin tetiklenmesi çocuklarımızın sağlığını oldukça olumsuz etkilemekte dolayısıyla yaşam kalitesini bozmaktadır. Uykululuk haline neden olabilecek ilaçların gece saatlerinde çocuklara verilmesi olası uyku halinin gece uyku periyoduna denk getirilmesi bu sorunu kolaylıkla ortadan kaldırabilir. 

Pandemide Alerjik Rinit

Polenler solunum yollarındaki COVID-19 reseptörlerini artırarak virüsün vücuda bağlanma potansiyelini artırır.. 

Maske-mesafe- hijyen kelimelerini son yılda çok tekrarlar olduk. Salgının hızını kırmada maske oldukça önemli. Bahar ayları diğer bir deyişle alerjinin en yoğun hissedildiği bugünler aynı zamanda salgın hızının da en yüksek olduğu zamana denk geldi. Çocuklarımıza kalabalık mekanlarda maske kullanımının önemi anlatılarak hem salgından hem de alerjenlere maruz kalmayı azaltarak onları alerjik hastalıklarından koruyacağı anlatılabilir. 

Sonuç olarak: 

1. Alerjik rinit en sık astıma yol açmasına rağmen bunun dışında uyku bozukluklarına da yol açabilir.
2. Alerjik rinit nedeniyle ortaya çıkan burun tıkanıklığına bağlı gelişen uyku apnesi uykuda horlama ve nefes durması şeklinde kendini gösterir
3. Alerjik rinit tedavi edilmeden uyku apne tedavisinde tam bir başarı sağlanamaz.
4. Alerjik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar azda olsa uyku hali yapıyor olabilir; ancak alerjik hastalıkların kontrolden çıkması ve tedavinin aksatılması daha ağır sonuçlara yol açar.
5. Maske kullanımı çocuklarımızı hem virüsten hem alerjenlerden koruyacaktır.

Gönlümüzce nefes alacağımız günlere bir an önce kavuşabilmek dileğiyle….

Cicidoktorum diyor ki…

Özellikle bebekler ağızdan solumayı bilmezler. Bu nedenle herhangi bir nedenle burun tıkanıklığı olunca huzursuz, uykusuz ve iştahsız davranmaları kaçınılmazdır. Basit bir burun temizliğinin bile uykusuzluğa çare olabileceğini unutmayınız.