İştahsız Çocukta Vitaminler Mucize mi?

Bu çocuk çok zayıf diye çocuk polikliniğine getirilen hatırı sayılır sayıda çocuğun aslında boy kilo ölçümleri normal sınırlar içinde çıkmaktadır. Bazı çocukların büyümesi de büyüme eğrilerinin alt sınırlarında dolaşır, bu tamamen genetik bir durumdur.

Aslında ebeveynlerin iştahsız olarak gördükleri çoğu çocuk, ebeveynlerin yeme beklentilerini karşılamayan ama gerçekte iyi kalori alınımı olup büyüme gelişmeleri normal çocuklardır. Bu çocuk çok zayıf diye çocuk polikliniğine getirilen hatırı sayılır sayıda çocuğun aslında boy kilo ölçümleri normal sınırlar içinde çıkmaktadır. Bazı çocukların büyümesi de büyüme eğrilerinin alt sınırlarında dolaşır, bu tamamen genetik bir durumdur.

Çocukları yeme konusunda zorlamak gıda reddine yol açar.

Özellikle defalarca denediğinizde istemediği gıdalarla yemek yemeye zorlamak, çocukların yemek seçmelerine ya da yeme reddine neden olabilir.

‘Hayır, teşekkür ederim lokması’ bir lokma verdikten sonra beğenmiyorsa bırakılması anlayışıdır ve çoğu zaman denenmelidir.   

Çocuklarda iştahsızlık çoğu zaman dönemseldir, yani geçicidir.

Kimi zaman ortam değişikliği bile (yazın anneannenin yanında gitmek, yazlığa gitmek vb) çocukların iştahını pozitif yönde değiştirebilmektedir.

Bazı çocuklar yedikleri besinlere göre çabuk doyarlar, zor acıkırlar.

Bu da yanlışlıkla iştahsızlık olarak değerlendirilebilir. Proteinli öğünler mide bağırsak sisteminde doygunluğu sağlayan hormonların salınımını artırarak, diğer makrobesinlere göre daha çabuk doygunluk yaratır. Bu yüzden öğlenleri proteinden zengin bir öğün yiyen bir çocuk, karbonidrattan zengin bir öğün yiyen bir çocuğa göre akşam daha az yemesi gayet doğaldır. Salataları da yemekten önce vermek doygunluk yaratabilir. Tahıllar ve bakliyatlar da çabuk ve uzun süreli doygunluk hissi verir.  

  Ebeveynler tarafından çoğu zaman göreceli olarak iştahsız ve zayıf olarak değerlendirilen çocukların mutlaka objektif bir gözle bakılması için çocuk doktorları tarafından muayene edilip, doktor gerekli görürse tahlillerinin yapılması uygun olacaktır.

  Bir çocuk vitamin ve mineral kaybına uğrayacak kadar uzun süredir gerçekten iştahsızsa ve büyüme gelişmesi normal sınırların altında ya da sınırda ise o zaman gerekli tahliller yapıldıktan sonra bir takım takviyelerin verilmesi iyi olacaktır. 

Büyüme gelişmesi normal, yapılan tahlilleri normal bir çocukta hiçbir vitamin ya da mineral takviyesi yapılması gerekmez.

Belki çok uzun süreli bir iştahsızlık ise ve enerji düşüklüğü de varsa geçici olarak multivitamin+mineral içeren takviyeler verilebilir.

Yapılan laboratuvar testlerinde B12 vitamini, folik asit, D vitamini, demir, çinko düzeyleri düşük gelirse iştahsızlık bu eksikliklere bağlanabilir ve yerine koyma tedavisi verilebilir.

D vitamininin hem aşırı fazlalığı, hem de eksikliği iştahta azalmaya neden olabilir. 

Büyüme gelişmesi geri, iştahı bozuk çocuklarda multivitamin mineral takviyesinin kilo alınımında geçici, bariz olmayan bir iyileşme sağladığı gösterilmiş. Ama büyüme gelişmesi iyi, uzun süreli besleyici gıdalardan mahsun kalmamış çocuklarda vitamin takviyeleri kullandığımızda vücut, kullanmadığı suda eriyen vitamini idrarla dışarıya atıyor, yani vitamin takviyesi boşuna verilmiş oluyor. 

Vitamin takviyesinin, sağlıksız bir durumu iyileştirmek için direkt olarak katkı sağladığı kanıtlanan bir elin parmağını geçmeyen sadece birkaç hastalık vardır, bu hastalıklar dışındaki durumlarda etkinlikleri tam olarak kanıtlanamamıştır: 

*Demir eksikliği olan bir çocuğa demirle beraber C vitamini takviyesi eksikliğin düzelmesine katkıda bulunur. 

*Tekrarlayan orta kulak iltihapları olan çocuklara düzey bakılarak D vitamini takviyesi yapılması tekrarlamayı azaltabiliyor. 

*Kızamıkta yüksek doz A vitamini takviyesinin iyileştirici olduğu kanıtlanmıştır. 

Balık yağları: Balık yağı takviyesinin de iştahı artırdığına dair çok sınırlı çalışmalar var. Bir çalışmada diğer yağlara göre daha az tokluk hissi yarattığı için dolaylı olarak iştahı etkilediği belirtiliyor. Bu konuda çoğu yayın yetişkinlerle ve bir takım özel durumları olan çocuklarlarla yapılan çalışmaları içeriyor. 

İştah açıcı bitkisel takviyeler:

Bu takviyeler kakule, kantaron, kişniş, zencefil, hindiba, su teresi içerir. Bu bitkilerin sindirimi kolaylaştırarak ve şişkinlik, gaz gibi şikayetleri azaltarak ya da zengin vitamin-mineral içeriklerine sahip oldukları için dolaylı olarak iştah üzerinde etkileri olup, merkezi sinir sistemindeki iştah merkezine bir etkileri yoktur. 

Sonuç Olarak İştahsız Bir Çocukta Yapılması Gerekenler:

*Detaylı bir diyet listesi,

*Kalori hesabı,

*Yeme alışkanlığı sorgulaması

*Çocuğun psikolojik durum değerlendirmesi

*Laboratuvar tahlilleriyle altta yatan bir neden varsa onu saptamak

İştahsız bir çocuğa multivitamin şurup ya da balık yağı verip durumu geçiştirmek sorunu çözmez.

Unutmayalım ki hiçbir takviye mucize yaratmaz!

Cicidoktorum diyor ki…

Mucizeyi vitamin şuruplarında aramayın…
Mucize mutfağınızda saklı…