Rahim Ağzı Kanseri ve Hpv Aşıları

Rahim Ağzı Kanseri Nedir? 

Serviks, rahim alt kısmında yer alan ve bebeğin rahim içinde düşmeden durması için gerekli  olan bir yapıdır. Serviks kanseri, dünya çapında kadınlarda en sık görülen kanserlerden  birisidir ancak düzenli smear testlerini uygulayan ülkelerde sıklığı azalmıştır. HPV adı verilen  virüsten kaynaklanır ve cinsel temas yoluyla bulaşır. Rahim ağzının çok sık görülen bir  enfeksiyonu olan insan papillom virüsü, rahim ağzının hemen hemen tüm displazi ve  kanserlerinden sorumludur. Serviks kanseri ilk aşamada pek belirti göstermez, daha sonra  pelvik ağrı veya vajinadan kanama olabilir. Normal hücrelerin kanser hücrelerine dönmesi  genellikle birkaç yıl alır. Pap smear testi yaparak ya da HPV testi ile ise anormal hücreler  tespit edilebilir. Serviks kanserinin erken teşhis sayesinde ölümcül riski bulunmamaktadır. 

HPV Virüsü nasıl bulaşır? 

HPV son yıllara kadar genellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubundaydı. Ancak yapılan  araştırmalar sonucunda diğer virüslerde olduğu gibi mutasyona uğrayarak temas yoluyla da  bulaşabilir hale geldiğini gördük. Bulaşmanın yüzdesel oranını tam olarak bilmesek de; HPV  virüsünü taşıyan bir kişinin kullandığı tuvaleti kullanmak, tuvalet kullanımı sonrası ellerini  yıkamayan biriyle tokalaşmak, aynı eşyayı kullanmak (iç çamaşırı, mayo vs.) ile de  bulaşabilir. Burada en önemli nokta kişide HPV enfeksiyonunun o an aktif olmasıdır. 

HPV virüsünün şimdiye kadar 100 den çok çeşidi tanımlanmıştır. Tanımlanan çeşitlerin 5. ve  6. çeşitleri insanlarda sıklıkla görülebilir ve genital bölgelerde siğil olarak kendini gösterir. Bu  siğiller, ellerde kollarda ve parmaklarda oluşan siğillerden farklıdır. Cinsel yolla bulaştığını  söylediğimiz bu virüs, tam bir cinsel ilişki olmasa bile ten teması ile de bireyden bireye  bulaşabilmektedir. Virüs ciltteki çatlaklardan vücuda girer ve orada gelişmeye başlar. Genelde  vücut, bağışıklık sistemi sayesinde virüsle mücadele eder ve %90 oranında virüsü yok eder.  %10’luk kısımda ise virüs uzun zaman uykuda kalabilir. Vücut direncinin kırıldığı ağır  gripler, kanser hastalığı, kemoterapi uygulamaları, ağır alerjiler, derin üzüntüler gibi  durumlarda ciltte siğiller halinde görülür. 

HPV Bulaşmasının Belirtileri Nelerdir? 

HPV virüsünün en belirgin özellikleri genital bölgede çıkan kabarcığa benzeyen siğillerdir.  Bazı durumlarda bu siğiller makat bölgesinde de görülebilmektedir. 

HPV’nin Erkeklerdeki Etkileri Nelerdir? 

Virüsün erkeklerde görülen çeşitleri 6, 11 ve 18. virüslerdir. Bunlardan 6 ve 11′inci cinsler  daha çok siğil yapmakta, 16 ve 18′inci cinsler de hem siğil yapmakta hem de kansere yol 

açabilmektedir. Bu virüse erkeklerde penis, testis, bacak arası, kasıklar, bazen penisin içinde  ve mesanede rastlanabilir. Erkeklerde penis kanserine neden olabilir. 

Hangi Kadınlar Daha Yüksek Risk Altındadır? 

HPV cinsel yolla bulaşan bir virüs olduğu için cinsel yaşam şekli ile doğrudan ilişkilidir.  Erken yaşta cinsel ilişki (21 yaşından önce), çok eşlilik, HPV için yüksek taşıyıcılık riskine  sahip erkek (çok eşli) ile ilişki durumlarında, HPV enfeksiyon riski ve bağlantılı olduğu  hastalıkların görülme sıklığı artar. 

HPV Hangi Şekilde Rahim Ağzı Kanserine Neden Oluyor? 

Rahim ağzı enfeksiyonuna neden olan her HPV tipi kansere neden olmuyor. Yaklaşık 15 tip  HPV’nin kanser ile ilişkisi olduğu biliniyor. Özellikle HPV 16 ve 18 kansere en sık dönüşen  tipler. HPV içeren cilt ve vücut sıvıları ile her türlü temas, enfeksiyonun bulaşmasına neden  olabiliyor. Enfekte bireyle cinsel teması olanların yaklaşık 2/3’üne geçiyor. Ancak her HPV  enfeksiyonunda aşırı endişeye gerek yok. 

Çünkü; HPV enfeksiyonunu takip eden ilk 1 yıl içinde bireylerin %70’inde, 2. yılda ise  yaklaşık %90’ında enfeksiyon kendiliğinden ortadan kalkıyor; yani bireyin savunma sistemi  normal çalışıyorsa, vücut bu virüsü imha ediyor. 

HPV enfeksiyonu geçiren kadınların sadece yaklaşık yüzde 10 kadarında kalıcı enfeksiyon  gelişiyor. Yüksek riskli, diğer bir ifadeyle kanserojen etkili HPV, işgal ettiği hücrelere kendi  genetik yapısını aktararak bir dizi etkileşimin başlamasına neden oluyor. HPV nin bulaşması  ile kanserin ortaya çıkması 10-15 yıla yayılan bir dönemde gerçekleşiyor ve ortaya çıkmadan  önce “kanser öncülü” bir takım lezyonlar şeklinde kendini gösteriyor. Rahim ağzı kanser  tarama programlarının esas amacı da; kanser öncülü bu değişimleri tespit etmek ve ortadan  kaldırarak kanser gelişimini engellemek. 

Rahim Ağzı Kanserine Karşı Geliştirilen Aşılarda Son Durum Ne? 

Günümüzde 2 farklı koruyucu HPV aşısı kullanılıyor. Bunlardan birincisi; HPV 6, HPV 11,  HPV 16 ve HPV 18 tiplerine karşı geliştirilmiş olan dörtlü aşı. Dörtlü aşının kapsadığı HPV  tipleri, rahim ağzı kanserlerinin yaklaşık %70’inden sorumlu tutulan HPV 16 ve HPV 18’in  yanında, genital siğillerin yaklaşık %90’ından sorumlu olan ve kanser ile ilişkili olmayan  

HPV 6 ve HPV 11’e karşı da kullanılıyor. İkincisi ise, HPV 16 ve HPV 18 için kullanılan ikili  aşı. Yapılan çalışmalarda, her iki aşının da içerdiği tiplerle ilişkili rahim ağzı kanserinin öncül  lezyonlarını ve kanseri %90 oranında engellediği görülüyor. 

Cinsel olarak aktif olmayan yani HPV ile hiç karşılaşmamış kadınlarda bu oran en yüksek  düzeye ulaşıyor. En başarılı etki için çocukluk döneminde aşılanmakta fayda var. Çocukluk  dönemi için önerilen yaş 11-12 arası. İsteğe bağlı olarak 9-10 yaşlarında da yaptırılabiliyor.  Çocukluk döneminde yaptırmamış olanların 26 yaşına kadar mutlaka aşı yaptırmaları  gerekiyor. Farklı görüşler olmakla birlikte, ihmal durumunda bu yaş sınırı 45 yaşına kadar  çıkarılabiliyor.

Kadınlar Hangi Durumlarda Rahim Ağzı Kanserinden Şüphelenmeli? 

Rahim ağzı kanserlerinin büyük bir kısmı erken dönemde herhangi bir belirti vermiyor. Belirti  vermesi durumunda en sık görülen şikâyet vajinal kanama. Bu kanama, bazı kadınlarda adet  dışında ortaya çıkan lekelenme şeklinde olabileceği gibi, daha tipik olarak ilişki sırasında  veya hemen sonrasında fark edilen kanlı lekelenmeler şeklinde olabiliyor. 

Menopoz dönemindeki kadınlarda kanama görülmesi, daha sıklıkla rahmin iç duvarından  kaynaklanan kanserleri akla getirse de, rahim ağzı kanserlerinin de buna neden olabileceğini  unutmamak gerekiyor. Kanserin çevre yapılara yayılmaya başladığı ilerlemiş evredeki  hastalıkta; idrar yapma veya dışkılama zorlukları, bacak ağrısı ve bacaklarda su toplanması  gibi durumlar da ortaya çıkabiliyor. 

Rahim Ağzı Kanserleri Nasıl Tedavi Edilir? 

Tedavide 2 ana yöntem bulunuyor. Bunlardan birincisi cerrahi tedavi. Bazı özel durumlarda  farklılıklar göstermekle birlikte, erken evrede standart olarak uygulanan cerrahi yöntem; rahmin, kanserin yayılması muhtemel çevre yapılar ve lenf bezleriyle beraber çıkartılmasını  kapsıyor. Bu hastaların bir kısmına, cerrahiye ek olarak ameliyat sonrasında tek başına veya kemoterapi ile birlikte ışın tedavisi uygulanması gerekebiliyor. 

Diğer tedavi şekli ise; ameliyat yapılmadan hastanın radyoterapi ve sıklıkla eş zamanlı verilen  kemoterapi ile tedavi edilmesi. Radyoterapinin öncelikli olarak kullanıldığı tedavi seçeneği,  genellikle cerrahinin uygulanamadığı ileri evredeki hastalar oluyor. 

Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi Olan Kadınlar Anne Olabilir Mi? 

Rahim ağzı kanserlerinin diğer jinekolojik kanserlerden önemli bir farkı, bu kanserin üreme  çağındaki kadınlarda daha çok görülmesi. Bu nedenle bu yaş grubunda bulunan ve çocuk  sahibi olma arzusu olan hastalar için seçilecek tedavi özel bir önem gerektiriyor. Bu yaş  grubundaki hastalarda sadece rahim ağzı ve lenf bezlerinin alınması ve rahim ana gövdesinin  korunması sağlanabiliyor ve böylece doğurganlık devam edebiliyor. 

Ancak bu ameliyatın uygulanabilmesi için, ameliyat öncesinde titiz bir değerlendirilme  yapılarak hastanın kriterlere uygun olup olmadığının tespiti gerekiyor. Uygun hasta grubunda  yapılan bu ameliyatlar sayesinde, birçok kadın hem hastalıktan kurtulup hem de bebek sahibi  olabiliyor.

Cicidoktorum Diyor ki!

Ergenlik döneminde çocuklarınızın aşılarını kontrol etmeyi unutmayın.
Özellikle HPV aşısını…