Dil Gelişimi ve Oyuncak Seçimi

Bir çocuğun büyüme serüveninde ona eşlik etmek hem çok kıymetli hem de keyifli bir süreç. Özellikle okul öncesinde dönemde ebeveynler çocuklarının gelişim alanlarını desteklemek ve doğru yönlendirmeler yapabilmek amacı ile çok çaba harcıyor.

Biliyoruz ki çocuklar için oyun en önemli öğrenme yollarının başında geliyor. Bebeklikten itibaren çocuklar oyunlar ve oyuncaklar aracılığı ile birçok şey öğrenirler.

Günümüzde oyuncak sektörünün sunduğu öyle çok seçenek var ki, gelişim ve öğrenme sürecine büyük katkı sağlamakla beraber bazen de bu kadar çok seçenek olması aileler için kafa karıştırıcı olabiliyor. Bu nedenle dil ve konuşma becerilerine destekleyecek oyuncaklar seçmek önemli. 

OYUNCAKLAR SİZİN İLETİŞİMİNİZE YARDIMCI ARAÇLARDIR. BEBEKLİK VE OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE DİL VE KONUŞMA BECERİLERİNİ DESTEKLEMEK İÇİN OYNADIĞINIZ OYUNCAĞIN NE OLDUĞU  DEĞİL, OYUN ESNASINDAKİ İLETİŞİMİN İÇERİĞİ VE ZENGİNLİĞİ ÖNEMLİDİR!!

Oyuncağın ne olduğu değil oyundaki iletişimin içeriği önemlidir. 

Bu nedenle bir dal parçası ya da ip size dil gelişimini destekleyecek en iyi araç olabilir. O ip ve dal parçasını kullanıp, yaşına uygun zengin bir dil içeriği tercih ettiğinizde yüzlerce lira ödeyeceğiniz teknolojik bir oyuncaktan çok daha destekleyici olabilmektedir. Özellikle günümüzde, dil gelişimini desteklediği iddia edilen ışıklı, konuşan, sesli birçok oyuncak alternatifi bulunmaktadır. Elbette küçük yaş grubu için heyecan verici oyuncaklardır ancak hiçbir oyuncağın sizin aranızdaki iletişimden daha destekleyici olamayacağını unutmadan seçim yapmakta yarar var. 

İşte birkaç alternatif oyuncak ve kullanım şekillerine örnekler: 

TOP:

Top hemen hemen her evde bulunan bir oyuncaktır. Sadece fiziksel aktivitelerde kullanmak yerine birçok gelişim alanı top ile uzun yıllar desteklenebilir. Top ile sıra alma, karşısındakini takip etme, göz teması kurma gibi sosyal becerileri destekleyebilir, aynı zamanda “al, ver, at” gibi temel eylemleri kullanabilirsiniz

Çocuğun gelişimine göre 2 kelime ifadeler kullanmaya teşvik etmekte kullanabileceğiniz harika bir araç olan top ile “topu at” “topu ver” “kırmızı top” “benim topum” gibi ifadelerini genişletmesine yardımcı bir araç olarak kullanabilirsiniz

İÇ İÇE GEÇEN KUTULAR

İç içe geçen kutularla farklı şekillerde birçok dil gelişimini destekleyecek aktivite yapabilirsiniz. Kutuları sayma, renklerini söyleme, kutuların içerisine farklı nesneler saklayıp ne olduğunu bulup isimlendirme gibi farklı amaçlarla kullanabilirsiniz. Örneğin kutunun altına at sakladınız. Erken dönem “Aaa at!” “At nerede?” diyebilir dil düzeyi ilerledikçe bir kelime daha ekleyerek “Sarı at”, “ Atı ver”, “ Sarı atı ver” diyebilirsiniz.

OYUNCAK TELEFON:

İletişim becerilerini desteklemek amacı ile kullanılabilecek en işlevsel oyuncaklardan biridir. Bu amaçla bir oyuncak telefon kullanabileceği gibi, herhangi bir nesneyi de oyuncak olarak hayal edip kullanabilir. Karşılıklı iletişim, soru sorma , cevap verme becerilerini desteklemek için oldukça etkilidir.

OYUNCAK BEBEK :

Genellikle kız çocuklara sunulan bir seçenek olmakla beraber aslında her çocuğun oynaması gereken bir oyuncaktır. 

Bebek hakkında konuşabilir, duygular ve durumlar hakkında konuşabilir, soru cevap kalıplarını kullanabilirsiniz.

Oyuncak bebek sınırsız bir iletişim ve oyun seçeneği sunmaktadır. Göz teması kurarak bebek ile oynayacağınız oyunda yaşına, gelişimine uygun özelliklerde bir dil kullanmanız çok katkı sağlayacaktır.

MUTFAK SETİ / OYUNCAK EV VB.

Maalesef günümüzde birçok oyuncak mağazasında “kız oyuncakları” “erkek oyuncakları” olarak oyuncakların farklı reyonlarda satıldığını görüyoruz. Oysaki oyuncakların cinsiyeti olmaz. Özellikle evcilik grubu oyuncaklar dil gelişimini desteklemek için harika alternatifleridir ve maalesef erkek çocuklarına bir alternatif değilmiş gibi sunulmaktadır. Oysaki, alışveriş oyunu kurgulamak, oyuncak ev ile oynamak ya da mutfak seti ile yemekler yapmak aktif bir iletişim için harika fırsatlar yaratabilir. Bu nedenle cinsiyeti ne olursa olsun, çocuklara evcilik vb oyunlar oynaması için fırsat yaratılmalıdır.

ARABALAR

Özellikle erkek çocuklarının vazgeçilmezi olan arabalarda dil ve konuşma becerilerini desteklemek için iyi bir seçenek olabilmektedir. Arabaları konuşturmak, özellikleri hakkında konuşmak etkili olmaktadır.

KUTU OYUNLARI

Günümüzde yüzlerce farklı kutu oyunu bulunmaktadır. Kutu oyunu seçiminde çocuğun yaşı, gelişimsel düzeyi ve ilgi alanları dikkate alınarak seçim yapmakta ve yine oyun esnasında yaşına uygun bir iletişim kurmakta yarar vardır.

Bu liste uzadıkça uzayabilir. Ancak günün sonunda aslında oyuncağın ne olduğu ya da fiyatı değil, o oyuncakla nasıl oynadığınız önemli olacaktır.

ÇOCUĞUNUZ OYUNCAKLARLA OYNARKEN BUNLARA DİKKAT EDİN

• Ortamda çok fazla oyuncak olmamasına
• Çocuğun anlayabileceği dil düzeyinde sade bir iletişim kurmaya
• Oyunun çocuğun liderliğinde olmasına
• Oyun esnasında göz teması kurmaya 

Özen göstermekte yarar var. Eğlenerek öğrenilen her bilgi kalıcıdır ve oyun eğlenerek öğrenmenin en bildiğimiz ve en sevdiğimiz yoludur aslında.

Şimdi o oyuncakçının önünden yavaşça uzaklaşın, telefonunuzu sessize alın ve  bir karton parçası, bir minik topla göz göze eğlenmenin, dinlemenin, birlikte vakit geçirmenin tadını çıkarın.

Sevgili Cicidoktorum ailesi, heyecanla başlayan, büyük emeklerle harika bir derginin ortaya çıkmasını vesile olan herkese teşekkür ederim. Bu dergiye katkı sağlamış olmak benim için büyük keyif oldu. Nice güZel, güncel ve keyifli sayılara..
Uzm. Ody. İrem Konakçı Yenice