Süt Dişlerinin Önemi
Yıllarca doğru bildiğimizi zannettiğimiz yanlışlardan birisi de süt dişlerinin önemsiz olduğu, daimi dişlere hiçbir etkisi olmadığıdır. Hatta hepimizin dilinde bir söz “ Süt dişidir düşer”. Tamamen yanlış bildiğimiz bu bilgi sebebiyle birçok çocuk ortodontik tedavi (tel tedavisi) görmek zorunda kaldı. Hatta birçoğunun daimi dişleri zarar gördü.
Süt dişleri daimi dişlerin rehberidir.
Aslında gerçek olan süt dişlerinin daimi dişlere rehber oldukları ve onların doğru bir şekilde ağız içerisindeki yerlerine yerleşmesine olanak sağlamalarıdır. Bunun yanı sıra süt dişlerinde görülen çürük ve enfeksiyonlar da zamanında tedavi edilmezlerse altlarındaki daimi dişte kalıcı hasarlar oluşabilir.
Sütdişleri neden önemlidir?
•Çocuğun yiyecekleri ısırmasına ve çiğnemesine yardımcı olur.
•Çocuğun estetik görüntüsünü etkiler ve psikolojik olarak kendine güveni arttırır.
•Çocuğun doğru şekilde konuşmasını sağlar.
•Çocuğun daimi dişleri için gerekli yeri muhafaza eder.
•Daimi dişlerin yerlerine yerleşmelerine rehberlik eder. Bu nedenle sütdişlerinin bakımı çok önemlidir.
Çocuklar ilk defa ne zaman diş doktoruna götürülmeli?
Çürüksüz bir nesil yetiştirmek için anne babaların birçok konuda bilgi sahibi olması gerekir. Bu nedenle doğru bilgileri erken almak süreci doğru yönetmek adına mutlaka ilk diş çıkar çıkmaz bir çocuk diş hekimine danışmak ve muayene olmak gerekmektedir. Örneğin anne ; anne sütünün çürük yapma eğilimini bilmelidir ki sonrasında çocuğun dişlerini temizleyebilsin. Unutulmamalıdır ki çocukların ağız ve diş sağlığından ebeveynler sorumludur.
Çocuklarda günlük diş bakımı nasıl olmalı?
Çocuk diş hekimleri çocukların ilk dişleri çıktığı andan itibaren (6-8 aylık bebeklerde) gazlı bezle temizlik yapılmaya başlanmasını önerirler. 2,5 -4 yas arası süt dişli çocuklarda tükürme refleksi gelişmediği için günde iki kere macunsuz fırçalamakta fayda vardır. 4 yaşından itibaren ise florlu diş macunu ile dişleri fırçalamamız gerekir. Yemek sonrası mutlaka çocuğun dişleri fırçalanmalı ya da fırçalanamayacaksa su ile ağız çalkalanmalı veya şekersiz veya ksilitol içeren sakızlar 3 dk süre ile çiğnetilmelidir.
Çocuğumun dişini çürüklere karşı nasıl koruyabiliriz?
Çocukların dişlerine yapılan koruyucu önleyici tedaviler ile henüz çürük olmadan dişler koruma altına alınabilir. Ancak bu tedaviler için 6 yaşı geçirmemek önemlidir. Fissür örtücü ve flor uygulaması ve düzenli kontrollerle yıllarca çürükten uzak bir ağız sağlığı elde edilebilir.
Fissür örtücü uygulaması nedir?
Flor uygulaması dışında çocuğunuzun dişlerini korumak için uygulanabilen fissür örtücüler genellikle arka dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki çürüğe yatkın bölgelerin (oluk ve çukurcukları) koruyucu bir madde ile doldurulmasıdır. Fissür örtücü uygulaması sadece birkaç dakika süren, ağrısız ve kolay bir işlemdir. Fissür örtücü uygulaması için en ideal dönemler sürekli büyük azı dişlerinin yeni sürdüğü dönemlerdir. 1. Büyük azı dişlerinin sürdüğü 5-7 yaş arası ve 2. büyük azı dişlerinin sürdüğü 11-13 yaş arası dönemde dişlerin sürmesini takiben uygulanabilir. Böylece ağız içerisindeki çürük yapıcı bakteriler ve karyojenik (çürük yapıcı) besinlerden dişlerin etkilenmemesi sağlanmış olur.
Süt dişinin zamanından önce çekilmesi gerekirse ne gibi önlemler alınması gerekir?
Rehber konumdaki süt dişlerinin tedavisi mümkün değilse ve düşme zamanından önce çekimi gerekiyorsa diğer dişlerin yer değiştirerek bu aralığı kapatmasını engellemek amacıyla yer tutucular yapılmalıdır. Alttan gelecek olan sürekli dişin sürme zamanına kadar yer tutucuların ağızda kalması gereklidir. Bu amaçla sabit ya da hareketli yer tutucular yapılabilir.
Erken Düşen Süt Dişleri
Süt dişleri kalıcı dişlerin ağızda yer alacağı bölgeye rehberlik eder. Süt dişleri erken düşerse:
- Çapraşıklık (ortodontik bozukluk) görülme ihtimali artar.
- Eksik dişler ön bölgede yer alırsa konuşma etkilenir ve bazen gecikir, bu durum çocuğun psikolojisini olumsuz yönde etkiler
- Eksik dişler arka bölgede yer alırsa çocuğun beslenmesi bozulur ve gelişim geriliği görülebilir.
- Dişlerde görülen enfeksiyonlar genel sağlığı etkiler
Cici doktorum diyor ki…
Süt dişlerinin 3. aydan itibaren 18. aya kadar herhangi bir zamanda çıkması normal olarak kabul edilir.