Gebelikte Baş Ağrısı

Baş ağrısı özellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık rastlanan şikâyetlerden biridir. Gebelik öncesinde migreni veya başka tip baş ağrısı olan kadınlarda gebelikte baş ağrısı ataklarının sıklığı artabilir. Gebelik öncesi migren sorunu olmayan kadınlarda da gebeliğin özellikle ilk üç ayında baş ağrıları normalden sık görülebilir.

Baş ağrısı özellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık rastlanan şikâyetlerden biridir. Gebelik öncesinde  migreni veya başka tip baş ağrısı olan kadınlarda gebelikte baş ağrısı ataklarının sıklığı artabilir. Gebelik öncesi migren sorunu olmayan kadınlarda da gebeliğin özellikle ilk üç ayında baş ağrıları normalden sık görülebilir.

Gebelikte en sık gerilim tipi baş ağrıları görülür.

Bu ağrılar genellikle; gebelik döneminin getirdiği stres, kaygı bozuklukları, hormonal değişiklikler ve yorgunluk gibi nedenler sonucunda ortaya çıkan gerilim tipi baş ağrılarıdır.

Gerilim tipi baş ağrısı nasıldır?

*Başın tamamını saran,

*Baskı yapar tarzda,

*Özellikle akşama doğru ortaya çıkan,

*Çok şiddetli olmayan ama yine de kişiyi rahatsız edecek düzeyde olan ağrılardır.

Migren hastası gebe kalırsa:

Gebelik öncesinde migren baş ağrıları olan anne adaylarında migren atakları bazen gebelik döneminde sıklaşabilir. Migren ataklarının gebeliğe olumsuz bir etkisi olmaz.

Gebelerin migren tipi baş ağrısının özellikleri nelerdir?

*Çoğunlukla tek taraflıdır.

*Rutin fizik aktivite ile artar,

*Orta şiddette başlar,

*Zamanla şiddetlenir,

*Zonklayıcıdır.

*Ağrı esnasında ışık ve ses çok rahatsız eder.

*Genelde 4 ile 72 saat arasında sürer.

*Bulantı kusma, kimi zaman görsel veya duyusal öncü belirtilerle birlikte olabilir.

Migren hastalarının hamilelik dönemini daha rahat geçirmeleri için hamile kalmadan önce bazı önlemler almaları faydalı olabilmektedir. Özellikle planlı gebeliklerde migreni olan anne adayına ağrıyı engellemeye yönelik botoks tedavisi uygulanması rahat bir gebelik geçirilmesine yardımcı olmaktadır.  Doktor hem anneyi hem de bebeği dikkate alarak en uygun ve gerekli tedaviyi planlayacaktır.

Gebelikte küme tipi baş ağrıları:

Gebelik öncesi başlayıp gebelikte de devam eden bir başka baş ağrısı çeşidi de küme baş ağrısıdır.

Küme tipi ağrıların özellikleri:

*Her zaman tek taraflıdır,

*Genellikle göz veya şakakların etrafında başlar.

*Ağrı hızlıca başlayıp dakikalar içinde şiddetlenir,

*Sürekli ızdırap veren patlayıcı tarzdadır.

*Aynı tarafta gözde sulanma kızarıklık, burunda tıkanıklık, burun akıntısı, göz kapağında sarkma, göz bebeğinde küçülme, yorgunluk veya ajitasyon görülebilir.

Gebelikten önce gerilim tipi, migren ve küme baş ağrısı olduğu bilinen gebelerde, belirtiler daha önce görülen ağrı tablosu ile uyumlu ise ek tetkik yapmaya gerek olmaz.

Gebelikte yeni ortaya çıkan baş ağrıları:

Ancak baş ağrısı yakınması ile hastaneye başvuran gebelerin üçte birinde baş ağrısının gebeliğe bağlı hipertansiyon gibi ikincil bir hastalığa bağlı olduğu saptanır bu nedenle özellikle gebelikte veya doğum sonrası yeni ortaya çıkan baş ağrısının ayrıntılı incelenmesi gerekir.

20. gebelik haftası üzerinde atipik veya yeni ortaya çıkan baş ağrısı varsa, kişinin tansiyonu normal olsa bile gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) akla getirilmelidir.

Preeklampside baş ağrısı nasıldır?

*Genellikle yaygın,

*Ağır şiddettedir.

*Zonklayıcı şekildedir.

*Beraberinde bulanık görme, ışık hassasiyeti vardır.

*Bazen bilinç düzeyinde değişiklikler de görülebilir. 

Tanı sistemik muayene, tansiyon değerleri ve göz muayene bulguları ve nörolojik değerlendirme ile konur.

Gebelikte ani başlayan ve ağrı kesicilerle azalmayan baş ağrısına dikkat!  

Baş ağrısı olan gebede ağrının çok şiddetli başlaması, ilk kez migren benzeri ağrının ortaya çıkması, eskiden var olan ağrıdan farklı şiddette ve farklı şekilde ortaya çıkması, ağrının uykudan uyandıracak kadar şiddetli olması ve ağrı kesiciler ağrının azalmaması altta ciddi bir hastalığın yattığını düşündüren belirtilerdir. Gebeliğe bağlı kafa içindeki basınç artışı küçük damar tıkanıklarını tetikleyebilmekte ve pıhtı atma riskini artırabilmektedir. Bu nedenle gerilim ya da migren tipi baş ağrısı karakteristiğine uymayan ağrılarda mutlaka nöroloji uzmanlarına danışılmalıdır. Daha önce baş ağrısı hikayesi olmayan ani ve şiddetli başlayan baş ağrılarında tanıyı netleştirmek için zorunlu durumlarda kranial MR görüntülme yapılabilir.

Baş ağrısı olan gebe hangi durumlarda doktora başvurmalı?

* İlk defa, ani olarak başlayan şiddetli bir baş ağrısı varsa,

*Baş ağrısına, görmede bozukluk, karın ağrısı, bulantı, ani kilo artışı, ellerde ve yüzde şişme eşlik ediyorsa,

*Baş ağrısı birden başladıysa, uykudan uyandıracak şiddetteyse, hafiflemiyorsa veya daha önce hiç böyle bir baş ağrısı yaşanmadıysa,

*Baş ağrısına ateş ve ensede sertlik eşlik ediyorsa

*Baş ağrısı şiddetlenerek artıyor ve görmede bulanıklık, konuşma güçlüğü veya uyuşma eşlik ediyorsa

*Baş ağrısı, hafif de olsa, başa bir darbe aldıktan sonra başladıysa

Mutlaka bir nöroloji uzmanı görüşü gerekir.

Gebelikte baş ağrısından korunmak için yapılacaklar:1.

1. Uyku düzenine her zamankinden daha fazla özen göstermeli.
2. Sağlıklı ve dengeli beslenme kurallarına dikkat edilmeli. Kan şekeri oynamaları baş ağrılarını tetiklediği için ara öğünler önemli.
3. Baş ağrısını tetikleyen faktör saptanmaya çalışılmalı. Genellikle çikolata, fındık, nitrit ve sülfat içeren bazı gıdalar tetikleyici olabildiği gibi, ışık, gürültü, aşırı sıcak veya soğuk ortam, keskin bazı kokular ve sigara da ağrılara sebep olabilir. Bunlardan kaçınılmalı.
4. Günlük su tüketimi 2-2.5 litre olmalı.
5. Düzenli egzersizin baş ağrısı ataklarını azalttığına dair bir çok çalışma mevcuttur. Hareketsizlikten kaçınılmalı, her gün düzenli yürüyüş ve egzersiz yapılmalı.
6. Magnezyum tabletlerinin kullanılması, baş ağrılarının hafiflemesine yardımcı olabilir.
7. Gerilim tipi baş ağrısında, ılık bir duş ağrıyı rahatlatabilirken, migren tipinde, soğuk duş ya da yüze soğuk uygulama işe yarayabilir.
8. Doktora danışılarak ağrı kesici olarak parasetamol kontrollü kullanılabilir. Diğer ağrı kesiciler ve migren ilaçları alınmamalıdır.
9. Yoga, meditasyon gibi gevşeme teknikleri ve masaj da baş ağrılarını rahatlatmakta etkilidir.

Cicidoktorum diyor ki…

Gebelikte baş ağrısı
preeklampsinin ilk belirtisi olabilir ve erken doğuma yol açabilir. Unutmayın.