Güneş Alerjisi

Güneş alerjisi, cildimizin güneş ışınlarına karşı aşırı bir hassasiyet göstermesine denilir. Güneş
ürtikeri veya güneşe bağlı kurdeşen olarak da bilinir. Cildin güneşe maruz kalan bölgelerinde
tekrarlayan, kaşıntılı kızarıklık, ödem, kabarıklık şeklinde olan kurdeşen ataklarıyla kendini
gösterir. Genellikle hafif bir alerji olarak görülmekle birlikte aşırı derecede olduğunda sorun
yaratabilir, günlük aktivitelerimizi sınırlayabilir ve yaşam kalitemizi ciddi şekilde bozabilir.

Sıklığı nedir?
Güneş alerjisi, nadir görülen bir kurdeşen türüdür. Tüm kurdeşen vakalarının %0,5’inden
daha azını oluşturur. Hastalık genellikle gençlerde (ortalama yaş 35) başlar, ancak yeni
doğanlarda veya yaşlı kişilerde de görülebilmektedir. Kadınlarda daha sık görülür. Alerjiye
yatkın olan atopik kişilerde görülme sıklığı biraz daha yüksektir Güneş ürtikerinin diğer kronik
ürtiker türleri ile birlikte görülme olasılığı %16’dır

Güneş alerjisi neden olur?
Güneş alerjisi cildin güneş ışığına maruz kalmasına nedeniyle ortaya çıkar.

Nasıl gelişir?
Güneş alerjisinin nasıl geliştiği tam olarak anlaşılamamıştır. Güneşe maruz kaldıktan sonra
ortaya çıkan, IgE aracılı olabilen ani bir aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Güneş ürtikerinin
gelişmesinde bir hipotez ortaya atılmıştır. Bu hipoteze göre güneş ışınları, serumda veya
cildimizde bulunabilen kromofor adı verilen endojen bir maddeyi aktive ederek onu
immünolojik olarak aktif bir foto-alerjene dönüştürüyor. Bu daha sonra alerjiye neden olan
mast hücrelerinden kimyasal maddelerin salınmasını tetikleyerek kurdeşen lezyonlarına
neden olur.
Güneş alerjisi olan bir kişinin kendi serumunun ışınlanarak enjeksiyonu da ciltte alerji
yapmasından dolayı bu hipotez ile tutarlı bulunmuştur.
Bazen, güneş ürtikeri, bazı ilaçlar tarafından tetiklenir. Bazı kolesterol düşürücü ilaçlar
(Atorvastatin gibi), antipsikotik olarak kullanılan bazı ilaçlar (klorpromazin), bazı
antibiyotikler (tetrasiklin gibi) veya doğum kontrol hapları güneş alerjisini tetikleyebilir.
Parfümler, dezenfektanlar, boyalar veya diğer kimyasalların kullanımı sonrası güneş ışınına
maruz kalmak da güneş alerjisine neden olabilir.

Belirtileri nelerdir?
Güneş ışığına maruz kaldıktan birkaç dakika sonra, güneşe maruz kalan bölgelerde kızarıklık,
yanma ve ödemli kabarıklıklar şeklinde belirtiler görülür. Güneş ışınlarının alttaki cilde

ulaşmasına izin veren ince ve beyaz giysilerle kaplı alanlarda da güneş alerjisi gelişebilir. Göz
etrafında veya dudaklarda da alerji görülebilir.
Genellikle kıyafet altında kalan cilt, güneşe maruz kaldığında daha şiddetli tepki verir.
Yüz ve el cildi güneş ışınlarına daha toleranslıdır. Çünkü bu bölgeler sık sık güneşe maruz
kalındığı için daha dirençlidir.
Özellikle cildin geniş alanları uzun süre güneş ışığına maruz kalırsa mide bulantısı, hırıltılı
solunum, nefes darlığı veya bayılma gibi ciddi alerji belirtileri de görülebilmektedir.
Bununla birlikte, ciddi alerji belirtileri olsa bile alerjik şok nadiren gelişir.
Ciltte görülen belirtiler, vakaların% 75’inde güneşe maruz kalmanın kesilmesinden sonraki
bir saat içinde düzelmeye başlar ve 24 saat içinde tamamen düzelir. Belirtilerin şiddeti ve
süresi de ışığın yoğunluğu ile değişebilir

Teşhisi Nasıl Yapılır?
Güneş alerjisi tanısında alınan bilgiler çok önemlidir. Güneş ışığına maruz kaldıktan birkaç
dakika sonra meydana gelen geçici kurdeşen olması önemlidir. Güneşe maruz
kalınmadığında muayene bulguları normaldir.
Güneş ürtikerinin teşhisinde klinik bulgular çok önemlidir. Ayrıca fototest ile doğrulanabilir.
Fototest, cildinizin farklı dalga boylarındaki bir güneş lambasından gelen UV ışığına nasıl tepki
verdiğine ve hangi dozda tepki verdiğini bakar. Cildinizin tepki verdiği dalga boyu, belirli
güneş alerjinizi belirlemenize yardımcı olabilir.
İlaca bağlı fotosensitivite veya foto kontakt dermatiti dışlamak için fotopatch testi faydalı
olabilir. Fotopatch denilen yama testi, cildinize alerjileri tetiklediği bilinen farklı maddeleri
koymayı, bir gün beklemeyi ve ardından cildinizi bir güneş lambasından gelen UV
radyasyonuna maruz bırakmayı içerir. Cildiniz belirli bir maddeye tepki verirse, güneş
ürtikerini tetikleyen şey bu olabilir.

Güneş alerjisinin belirtileri gösteren bazı hastalıklar vardır. Bunlar
-Polimorf ışık erüpsiyonu,
-Lupus eritematozus,
-İlaca bağlı fotosensitivite,
-Foto kontakt dermatiti içerir.
Sonuç olarak teşhiste öykü önemli olup gerekli durumlarda bazı testler yapılarak teşhis
kesinleştirilmektedir.

Tedavisi nasıl yapılır?
Güneş ürtikerinin tedavisi için herhangi bir kılavuz yoktur. Değişken başarı ile farklı tedaviler
kullanılmıştır. Geniş spektrumlu güneş kremleri ve koyu renkli giysiler kullanılarak güneşe
maruz kalmadan kaçınmanın yanı sıra güneş ışınlarından korunma mantıklı olarak önerilir.
İlaç tedavisi olarak antihistaminikler sıklıkla kullanılan ilaçtır. Çoğu zaman rahatlama
sağlayabilirler, ancak genellikle daha yüksek dozlar gerektirirler; geleneksel olanlardan iki ila
dört kat daha yüksek doz tercih edilebilir. Güneş ürtikerinde kızarıklığa antihistaminiklerin
hiçbir etkisi yoktur. Kızarıklık ve yanmayı rahatlatmak için losyonlar kullanılabilir.
Güneş ışığına toleransı geliştirmek için fototerapi (UVA, UVB, görünür ışık) ve fotokemoterapi
(PUVA) kullanılabilir. Bu tolerans geliştirme süreci, etki spektrumuna ve minimum ürtiker
dozuna dayanmalıdır. PUVA, tek başına fototerapiden daha uzun süreli bir yanıt veriyor gibi
görünmektedir.

İntravenöz immünoglobulinler, plazma değişimi, siklosporin, afamelanotid ve omalizumab
gibi tedaviler dirençli güneş alerjisi olan hastalarda kullanılabilmektedir:
-Oral steroidler,
-Lökotrien reseptör antagonistleri,
-Antimalaryal ilaçlar,

-Prostaglandin inhibitörleri ve
-Oral beta-karoten,
gibi tedavi yöntemleri güneş alerjisi tedavisinde çok az etki göstermiştir veya hiç etki
göstermemiştir. Tedavide farklı tedavi yöntemleri birlikte kullanılması gerekebilmektedir.

Düzelir mi?
Güneş ürtikeri, tam olarak anlaşılamayan esrarengiz bir hastalıktır. Teşhis basit olsa da
tedavisi zordur. Güneş ürtikeri genellikle otuzlu yaşlarda gelişir ve kronik bir hastalık halini
alır. Tedavi ile tüm hastalar düzelmeyebilir.
Kendiliğinden düzelme olasılığı, güneş alerjisi başlangıcından sonraki 5 yılda %15 ve 10 yıl
sonra %25 olarak tahmin edilmiştir.
Genel olarak, şiddetli ürtikerli hastalar düzelme olasılığı düşüktür. Birçok hasta kapalı
mekanda kısıtlanır ve yaşam kalitesi düşüktür.

Tedavi olmazsa ne olur?
Güneş ürtikerinin tip 1 aşırı duyarlılık reaksiyonundan kaynaklandığı düşünüldüğünden,
şiddetli güneş ürtikeri atakları bayılma nöbetlerine, nefes sıkışmasına ve hatta ciddi alerji
belirtilerine yol açabilir.
Sonuç Olarak:
-Güneş alerjisi, nadir görülen bir kurdeşen türüdür.
-Güneş alerjisi, cildimizin güneş ışınlarına karşı aşırı bir hassasiyet göstermesidir.
-Cildin güneşe maruz kalan bölgelerinde tekrarlayan kurdeşen ataklarıyla kendini gösterir.
-Güneş ürtikeri, tam olarak anlaşılamayan esrarengiz bir hastalıktır.
-Güneş ürtikerinin tedavisi için herhangi bir kılavuz olmadığını bilmek gerekir.
-Güneş ışınlarından kaçınmak gerekir.
-Güneşe maruz kalan bölgelere bolca uygulanan yüksek faktörlü güneş kremi kullanmanız
yararlı olacaktır.
-Geniş kenarlı şapkalar kullanabilirsiniz.
-Güneş ışığından yeterli koruma sağlayan koyu renkli giysiler, güneş ürtikeri ataklarına karşı
faydalı olur.
-İlaç tedavisi olarak, yüksek doz 2. nesil antihistaminikler kullanabilirsiniz.
-Ciltteki yanma ve kızarıklığı gidermek için losyonlar kullanabilirsiniz.
-Geleneksel tedavide başarısız olanlar fototerapi, fotokemoterapi ve biyolojik ajanlarla tedavi
edilebilir.
-Genel olarak, şiddetli ürtikerli hastalar için hastalığın gidişatı kötüdür.
-Birçok hasta kapalı mekanda kısıtlanır ve düşük bir yaşam kalitesine yol açar.
-Güneş ürtikerinin genellikle uzun süre devam eder.
-Hastaların yaklaşık yarısı, hastalığın başlamasından on ila 15 yıl sonra da hastalık devam
etmektedir.

Cicidoktorum diyor ki

Güneş koruyucular sizi güneş alerjisinden de korur.
Cici tatiller…

Çocuk Alerji ve İmmunoloji Uzmanı

Start typing and press Enter to search