Kahve Hakkında Herşey
Kahve, öğütülmüş kahve çekirdeklerinden demlenmiş soğuk veya sıcak bir içecektir. Kahve bitkileri 100 yıla kadar yaşayabilir. Bu ağaçlar en çok kahve meyvesini 7 ile 20 yaşları arasında üretir. Bir yılda, tek bir kahve bitkisi yaklaşık 10 kilo kahve meyvesi üretebilir.
İlk Kahve Ne Zaman İçildi?
Eski bir efsane, kahvenin ilk olarak Etiyopya’da MS 850’de Kaldi adlı bir çoban tarafından keşfedildiğini belirtir. Çoban bir gün tarlasındayken, bir çalının yanında keçilerinin heyecanla hareket ettiğini görür ve keçilerin kırmızı meyveleri (kahve meyveleri) yediğini keşfeder. Çoban bu meyveleri kendisi de dener, benzer bir sevinç ve enerji hissi yaşadıktan sonra, meyveleri yerel keşişlere getirir. Böylece bir içecek yapmak için taneleri kurutma ve kaynatma fikrini bulurlar ve dolayısıyla kahve keşfedilmiş olur. Zamanla kahvenin enerji verici etkileri yavaş yavaş dünya çapında bilinir hale gelir. Arabistan’a ve oradan da Avrupa’ya yayılır. Kahve 1668’de Kuzey Amerika’ya ulaşır.
Kahvedeki besin maddeleri nelerdir?
Kahve, yaklaşık olarak % 43 karbonhidrat içerir. Polisakkaritler, arabinogalaktanlar, mannanlar ve glukandan oluşur. %7,5-10’u protein; %10-15’i lipidler ; %25 melanoidinler, %3.7–5mineraller ve ~%6 organik ve inorganik asitler ve ester içerir.
1 fincan kahve neler içerir?
- Protein: 0,3 gram
- Riboflavin : 0.2 mg
- Niasin : 0,5 mg
- Folat: 4.7 mikrogram
- Kalsiyum : 7 mg
- Magnezyum: 1 mg
- Potasyum : 160 mg
- Manganez: 0.1 mg
- Kafein: 94.8 mg
- Su: 236 gr içerir.
- 100 mL filtre kahve yaklaşık 2 kcal içerir.
Kahvedeki ana vitamin B3 vitaminidir.
Kahvenin besin kalitesinde proteinler sınırlıdır. Demlenmiş bir kahvede Niasin, nikotinik asit formundaki ana vitamindir. B3 vitamini olarak da bilinir ve bir koenzim olarak enerji metabolizması ve doku sağlığı ile ilgili çeşitli metabolik süreçlere katılır. Bunlara ek olarak,diğer birçok işlevin yanı sıra sinir sisteminin normal işleyişine katkıda bulunur.
Kavrulmuş kahve, farklı demleme yöntemlerine ve farklı kahvelerin ekstrakte edilebilirliğine göre 100 ml’de 150 ile 500 mg arasında değişen mineral içeriğine sahiptir.
Kahvedeki biyoaktif bileşenler
Biyoaktif bileşikler terimi genellikle beslenme işlevleri dışında biyolojik işlevler uygulayan gıda bileşenlerine denir. Bu bileşikler genellikle bitkilerde ve bunlarla beslenen birkaç hayvanda bulunur. Kahvenin sağlıkla ilgili faydalı özellikleri bu biyoaktif bileşenler sayesinde gerçekleşir. Biyoaktif bileşikler, hastalıkların önlenmesinde yardımcı maddeler olarak kilit rol oynar.
İçeriğinde kafeine ek olarak, kahvenin en çok çalışılan biyoaktif bileşikleri klorojenik asitlerdir.
Kafeinin, zihinsel performans üzerinde akut bir etkisi vardır. Koyu kavrulmuş kahve daha güçlü bir tada sahiptir, ancak hafif kavrulmuş kahve daha fazla kafein içerir.
Kahve İçmenin Sağlığa Faydaları
- Enerji yükseltir
Tek bir fincan normal kahve yaklaşık 95 mg kafein içerdiğinden, daha az yorgun hissetmenize ve enerji seviyenizi artırmanıza yardımcı olabilir.
- Yağ Yakımını Artırır
Kilo vermek istiyorsanız, kahve vücudunuza metabolik bir destek verebilir. 100 mg kafein dinlenme metabolizma hızını yüzde 3 ile 4 oranında artırabilir.
- Diyabet Riskini Azaltır
Düzenli fiziksel aktivite ve diyetin yanı sıra kahve, tip 2 diyabet riskinizi de azaltabilir.
- Nörodejeneratif Hastalıklara Karşı Korur
Bazı araştırmalar kahvenin beyni korumaya yardımcı olabileceğini ve Alzheimer hastalığı , Parkinson hastalığı , Huntington hastalığı ve spinal müsküler atrofi gibi nörodejeneratif hastalık riskini azaltabileceğini göstermiştir.
- Karaciğeri Korur
Kahve karaciğeri korumaya yardımcı olabilir.
Günde 4 Fincandan Fazla Kahve İçmek Çeşitli Riskleri İçerir
Kahvenin faydaları olsa da kahvedeki kafeinin yan etkileri olabilir. Günde 400 mg kafein, çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli bir miktardır. Bu, yaklaşık 4 fincan normal kahveye eşdeğerdir. Günde bu miktardan daha fazla içmek çeşitli yan etkilere neden olabilir.
Fazla Kahve İçince Neler Olur?
- Huzursuzluk,
- Sinirlilik,
- Uyku problemi,
- Sık idrara çıkma,
- Baş ağrısı,
- Hızlı nabız,
- Mide bulantısı,
- Kas titremeleri.
Ergenlikte Ne Kadar Kahve İçilebilir?
12-18 yaş arasındaki ergenler kafein alımını günde 100 mg (veya 1 fincan kahve) ile sınırlandırmalıdır.
Kahve ve ilaç etkileşimine dikkat!
Kahvedeki kafeinin, dekonjestanlar ve bitkisel ürün ekinezya gibi bazı ilaçlar ve takviyelerle etkileşime girebileceğini unutmayın . Takviyeler, reçeteli ilaçlar veya reçetesiz satılan ilaçlar kullanıyorsanız, ne kadar kafein veya kahveyi güvenle tüketebileceğinizi öğrenmek için doktorunuza danışmanız gerekir.
Gebelikte Ne Kadar Kahve İçilebilir?
Kafein plasentaya geçebileceğinden hamileyseniz normal kahveyi sınırlamanız önemlidir . Bazı araştırmalar hamilelik sırasında çok fazla kafein tüketmenin düşük, erken doğum ve doğum kusurları riskini artırabileceğini gösterir.
Hamile kadınlar kafein alımını günde en fazla 200 mg, yaklaşık iki fincan kahve ile sınırlanmalıdır.
Kafein intoleransı ve kahve alerjisi
Alerjiler, çok fazla kafein veya kafeine duyarlılığın neden olduğu belirtilerle karıştırılabilir. Kahve içmekten hastalanan pek çok insan, kafein duyarlılığının etkisini görür.
Düzenli olarak kafein almayan veya kafeine duyarlı kişiler, 1 fincan kahve veya çay gibi nispeten küçük miktarlarda kafeinden sonra da belirtiler yaşayabilir. Kişi kafeinli içeceklere alışkın değilse, vücudunun kafein etkilerine alışık olmadığı ve kafeini vücuttan uzaklaştırmaya çalıştığı için belirtiler ortaya çıkabilir.
Kafeine duyarlı kişi çok fazla kafein tükettiği zaman hangi belirtiler olur?
- Göğüs ağrısı,
- Kalp çarpıntısı,
- Ruh hali, öfke veya depresyon,
- Uyuşma,
- Kas ağrıları,
- Nefes darlığı,
- Baş ağrısı veya migren,
- Sanrılar veya halüsinasyonlar,
- Soğuk terler,
- Grip benzeri belirtiler,
- Panik ataklar.
Çok nadir de olsa kafeinin kendisine alerjisi olması da mümkündür. Bazı insanlar kafeine karşı anafilaksiye yol açabilen alerjik reaksiyonlar yaşayabilir.
Alerjileri veya intoleransları konusunda kararsız olan herkesin bir besin günlüğü tutmasında, ne yediklerini, içtiklerini ve her gün nasıl hissettiklerini kaydetmesinde fayda olacaktır. Eğer tanı konmuş bir kahve veya kafein alerjiniz varsa bunları içeren tüm besin ve bileşenler kaçınmanız tek tedavi yoludur.
Peki ya siz kahvenizi nasıl seversiniz? 🙂
Cici doktorum diyor ki
Bazen en güzel başlangıçlar
“Bir Kahve” ile başlar…