Para Kavramı Çocuklara Nasıl Anlatılır?
Çocuklar hayatlarının başlangıcından itibaren neredeyse her konuya yabancıdırlar. Özellikle paranın ne olduğunu nasıl kazanıldığını, emek verilmesi gerektiğini bilmeyen çocuğunuzun paranın değerini anlamasını, bilmesini bekleyemezsiniz.
“Tasarruf Bir Kültürdür” Peki bu kültürü çocuğunuza nasıl vereceksiniz?
Çocuklar dış dünyaya olan ilgileri artmaya başladıkça gördükleri her oyuncağı, yiyeceği veya sadece dış kabı güzel diye herhangi bir şeyi görüp almak isteyebilirler. Siz çocuğunuzun hiçbir şeyden mahrum olmaması için her istediğini alırsanız ona tasarrufu, para harcama ve biriktirmeyi nasıl öğretebilirsiniz?
Unutmayın çocuklar rol model olarak anne ve babalarını alırlar. Onların yaptığı tüm davranışların “Doğru” olduğuna inanırlar. Yani siz tasarrufu bilen ve buna göre davranan biri iseniz çocuğunuz da sizden gördüğünü taklit edecek ve buna göre davranacaktır. Peki sadece sizden gördüğü davranışlarla ona tasarrufu öğretebilir misiniz? Destekleyici başka neler yapılması yararlı olur?
Araştırmalar para konusunun konuşulduğu evlerde büyüyen çocukların ilerleyen yaşlarda daha iyi finansal kararlar alabildiğini gösteriyor. İlk olarak paranın ne olduğunu açıklamak, ihtiyaçlarını karşılamak için bir araç olduğu ve kazanılacak para için emek harcanması gerektiğini çocuğa yaşına uygun bir dille anlatılması doğru bir başlangıçtır. Ailesinde çalışan bireylerin para kazanmak için işe gittiklerini, kendisine mama veya oyuncak almak için para kazanması gerektiğini çocuğu strese sokmadan, yaşına uygun şekilde anlatmak ve para kazanma ve biriktirmenin soyut kavramdan somut kavrama geçirmek biz velilerin görevi.
Çocuklarınızla “Para” temalı oyunlar oynayabilirsiniz
Çocuklarla beraber alışveriş temalı oyunlar oynayabilir, hatta bu oyunu gerçek market alışverişleri ile iyice somutlaştırabilirsiniz. Çocuğunuza oyuncak para vererek evinizin ihtiyaçlarını market malzemeleri arasından seçmesini sağlayabilirsiniz. Bu sırada siz evinize alışveriş yaparken nelere dikkat ettiğinizi nasıl tutumlu olmaya çalıştığınızı yaşına uygun olarak anlatabilirsiniz. İş ödemeye geldiğinde ise kendisine verdiğiniz oyuncak paralarla ödeme sorumluluğunu kendisine verebilirsiniz.
Çocuğu birikime yönlendirmenin ilk adımı: KUMBARA
Yapılan araştırmalara göre çocuğa para biriktirme bilincinin verilmesinin 5 yaşından itibaren başlanabileceği yönünde.
Burada en bilindik yöntem çocuklara sevimli bir kumbara hediye etmek ve bu kumbaranın işlevini anlatarak çocuğu birikime teşvik etmektir. Kumbara tek başına tabi ki yeterli olmayabilir. Kumbarayla beraber çocuğunuza bir hedef belirleyebilirsiniz. Kısa vadede almak / size aldırmak istediği bir şey için para biriktirebileceğini söylebilirsiniz. Hedefi başardığı zaman yeni kısa vadeli hedeflerle bunu alışkanlığa doğru yönlendirmeniz daha kolay olacaktır.
Bayram harçlıkları çok önemli
Çocukların para ile ilişkisi genelde küçük yaşlarda bayram harçlıkları ile başlıyor. Belki bayram harçlığı dışında çocuğa günlük haftalık harçlıklar verilerek bu harçlıkları idare etmesine yardımcı olacak uygulamalar yapılabilir. Harçlık çocuğun sorumluluk bilincinin gelişimi için çok önem arz etmektedir. Harçlık miktarını kararlaştırırken gereksiz şeyler satın almaya özendirmeyecek kadar büyük veya çok sıkıntıya sokacak kadar az olmamasına dikkat etmek gerekir. Vermeyi düşündüğünüz harçlıkla ilgili bu harçlığın çocuğun hangi ihtiyaçları için olduğu ve ne kadarlık süre için olduğunu basit bir dille çocuğunuza aktarmalısınız. Harçlık idaresi aynı zamanda çocuğunuzun matematik gelişimine de yardımcı olacaktır. ☺
Çocuğunuza para biriktirme eğitimi verirken siz de kendiniz ve çocuğunuz için örnek bir davranış sergileyin ve çocuğunuza bankalarda bir birikim hesabı açtırın. Bankaların gelecek planı sağlayan bir çok ürününden birini çocuğunuz için edinin. Gelecekte sizlere teşekkür etmeleri için bir sebep daha vermiş olursunuz.
Cici doktorum diyor ki
İnsanın en büyük serveti yetiştirdiği çocuklarıdır.