Mutfak Kazalarına Dikkat

Çocukluk çağı kazalarının % 75’i ev ve evin yakın çevresinde yaşanır. 5 yaş altı çocuklarda da, ciddi yaralanmalar çoğunlukla evde yaşanmaktadır. 

Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, her yıl 2000’den fazla çocuğumuz ev kazalarında hayatını kaybetmektedir. Yine bu verilere göre %70’i 4 yaşın altındadır. Her yıl, lösemi hastalığından dolayı yitirdiğimiz çocuklardan daha fazlasını ev kazalarında yitiriyoruz. 

Ev kazalarında ise, kazaların en çok yaşandığı yer mutfaktır. Mutfak çocuklarımız için evin en tehlikeli bölümüdür. Çocuk mutfaktan uzak tutulmalı ya da mutfakta iken bir yetişkin tarafından gözlemlenmelidir. 

Çocukları mutfak kazalarından korumak için püf noktaları: 

● Öncelikle her tür riske karşı mutfak kullanılmadığı zaman kapıları kilitli tutulmalıdır. 

● Mutfak kapıları bir kısmı veya bütünü cam olarak tasarlanmış ise lamine veya temperli cam hatta pleksiglas tercih edilmelidir. Mümkün olmadığı durumlarda ise kırılsa bile dağılmasını önleyen cam güvenlik filmi yapılmalıdır. 

● Çocukların uzanabileceği yerlerde kesici ve delici aletlerin bulunmamasına özen gösterilmelidir. Delici ve kesici bu aletler, çekmece, dolap ve sandık gibi yerlerde kapalı tutulmalıdır. Eğer kilit mekanizması yok ise çocuk kilidi kullanılmalıdır. 

● Sadece çatal, bıçak ve benzeri mutfak eşyalarının bulunduğu dolap ve çekmeceler kilitli tutulmamalıdır. Dolap içindekilerin , çekmecelerin ve çekmece içindekilerin üzerine düşmemesi hatta ellerini ve parmaklarını sıkıştırması_, ayrıca basamak olarak kullanmaması için tüm çekmece ve dolaplara çocuk kilidi takılmalıdır. Kullanımı bittikten sonra da tekrar kilitlendiğinden emin olunmalıdır. 

● Mutfak dolap ve çekmecelerin kulplarının sivri ve kö̈şeli olmamasına dikkat edilmeli; iyi monte edilmesi sağlanmalı ve zaman zaman gevşeyip gevş̧emediği kontrol edilmelidir. Çocuklar için yutma riski taşıyan küçük kulplar tercih edilmemelidir. 

● Mutfakta sehpa, tabure, merdiven gibi tezgaha kolay çıkmasını sağlayacak eşyalar bulunmamalıdır. 

● Mutfak tezgahı ve benzeri keskin köşe ve kenarlar; köşe ve kenar koruyucusu ile kapatılmalıdır. 

● Tezgah ve mutfak masasının üstünde, çocuğun kolayca ulaşabileceği, devrilebilen ve çocuğun üzerine düşebilen eşyalar konulmamalıdır. Çocuğun ulaşamayacağı yerde bile olsa kızgın yağ, sıcak olan yemek, kahve, çay gibi şeyler devamlı kontrol altında tutulmalıdır. Yapılan araştırmalara göre ülkemizdeki yanıkların çoğu çay kaynaklı olduğu ortaya çıkmıştır. 

● Mutfakta masa varsa, uzun masa örtüsü kullanılmamalı, eğer kullanım ihtiyacı doğuyorsa masa örtüsü kıskaçları kullanılmalıdır.

● Biberonu mikrodalga içinde ısıtılmaması tavsiye edilir. Mikrodalga ısıyı düzensiz bir şekilde yayabilir. Aşırı ısındıktan sonra patlayabilir ya da sıcak olan mama bebeğin ağzının yanmasına neden olabilir. 

● Pencereler çocukların tek başına açamayacağı biçimde olmalıdır. Önünde sandalye veya üzerine çıkıp pencereye kolay ulaşabileceği hiçbir şey bulunmamalıdır. Pencere ve balkonlara özel çocuk kilitleri takılmalıdır. 

● Halı ve kilimlerin kaymasını önlemek için, bunların altına özel kaymayı önleyen malzemeler kullanılmalıdır. 

● Mutfak zeminlerinin ıslak ve kaygan olabileceği göz önünde bulundurulmalı; yağlı ve ıslak bırakılmamasına özen gösterilmelidir. 

● Mümkün olduğu kadar deterjan ve benzeri temizlik ürünleri dolapların alt gözlerine konulmamalı, mutlaka kilitli tutulmalıdır. Kilit sistemi yok ise çocuk güvenlik kilidi kullanılmalıdır. 

● Ocak için üretilen özel ocak bariyeri kullanılmalıdır. Ocak kullanım halindeyken de gözünüzü çocuktan ve ocaktan ayırmamanız gerekir. Hatta gaz ocakları kullanımı bittikten sonra bile sıcaklığı bir süre daha devam edeceğinden, bir süre daha kontrol altında bulundurulmalıdır. 

● Yemek pişirme esnasında ocakta tencere ya da tava gibi bir malzeme varsa saplarının dışa dönük durmaması sağlamalıdır. 

● Mutfak bacalarının tam olarak çalışması sağlanmalıdır bunun için baca kontrolleri düzenli olarak yapılmalıdır. 

● Gaz kullanılan evlerde mümkünse gaz algılama cihazı takılmalıdır. 

● Çöp kutuları devamlı kapalı tutulmalı çocukların ulaşamayacağı yerde olmalıdır. Kapalı dolap veya balkonda saklanmalıdır. Çöp kutusunda poşet bulunmalı ve onun içine atılmalıdır. Çöp kutusu boşaldıktan sonra, kirli görünmese bile dezenfekte edilmelidir. 

● Elektrik bağlantıları düzenli aralıklarla gözden geçirilmelidir. Gözden geçirilirken de mutfağın ıslak ortamda olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. 

● Prizlerde güvenlik koruma kapakları olmalıdır. Küçük ev aletleri prizde bırakılmamalıdır. Hatta bıçağı olan mutfak robotu, ekmek kızartıcı, tost makinesi ve su ısıtıcı gibi aletler çocukların kolay ulaşabileceği yerlerde olmamalıdır. Bırakılması durumunda ç̧ocukların ulaş̧amayacağı durumlar sağlanmalı veya devamlı gözetim altında tutulmalıdır. Aletlerin kullanımı bittikten sonra priz koruyucusunun devrede olup olmadığı kontrol edilmelidir. 

● Fırın kapağına kilit takılmalı, tuş kilidi veya benzeri bir mekanizması varsa devreye alınmalıdır. Fırın eğer ocak altında ise fırının kapağına çıkıp ocağa müdahale etmesine veya tezgaha çıkmasına engel olmak için kapak devamlı kilitli tutulmalıdır. 

● Fırın sıcakken ve kapağının açılması gerektiğinde çocuğun fırından uzakta olduğundan emin olunmalıdır. 

● Buzdolabı için buzdolabı kilidi kullanılmalıdır.

● Buzdolabı kapağına gazoz kapağı açıcı veya yutabileceği küçüklükte mıknatıslı magnetler yerleştirilmemelidir. 

● Su sebili varsa öncelikle sıcak su bölümü iptal edilmelidir. Ağzını musluğuna dayayıp boğulma riski olduğu için devamlı kontrol altında tutulmalıdır. 

● Bulaşık makinesi için kilit kullanılmalıdır. Bulaşık makinesine yerleştirilen çatal-bıçak gibi sivri ev aletleri ters olarak konulmalıdır. 

● Bulaşık makinesi çalışırken, eğer tuş kilit varsa devreye alınmalıdır. 

● Bulaşık makinasının işi bittiğinde, kapağını açarken buhar soluması ve yanma riskinden dolayı çocuk uzaklaştırılmalıdır. 

● Çocuklar için bazı baharatlar alerjen olabilir. Baharatlar mümkünse çocukların ulaşamayacağı kadar yüksek olan yerlerde muhafaza edilmelidir. 

● Küçük çocukların, ağzına atıp boğulma riski olan nohut, fasulye gibi bakliyatlar ile fındık, fıstık gibi kuruyemişler ulaşamayacağı yerlerde saklanmalıdır. 

● Başına geçirip boğulma riski olacağından boş alışveriş poşetlerini, yüzüne ve boğazına sarabileceği plastik streç ve folyolar çocukların kolay ulaşabileceği yerlerde bırakılmamalıdır. 

● İpli stor perdelerin, iplerinin boynuna dolaşmaması için, uzanamayacağı yüksek bir yere bu ipler kanca ile tutturulmalıdır. 

● Çocukların ateşe ve mutfağa her zaman ilgisi olmuştur yangın gibi durumlara engel olmak için her zaman yangın söndürücü bulundurmak gerekebilir. Bu yangın söndürücüler çocukların ulaşamadığı ama yetişkinlerin kolay ulaşabileceği bir yerde olmalıdır. Yangın söndürücü tüplerin düşme ve devrilme gibi risklerini ortadan kaldırmak için, kelepçe ile duvara monte edilmesi sağlanmalıdır. ● Geniş ve sabit tabanlı emniyet kemerli mama sandalyesi kullanılması tavsiye edilir. Düşme riskine karşın çocukları asla gözetimsiz bırakılmamalıdır. Mama sandalyesinin üstüne ona zarar verebilecek hiçbir şey konulmamalıdır.