Sorular ve Cevaplarla Gebelikte Baş Ağrısı

Gebelikte baş ağrısı artar mı?

Baş ağrısı kadınların en sık şikayet ettikleri ağrı tipidir. Özellikle doğurganlık döneminde olan kadınlarda baş ağrısı diğer dönemlere göre çok daha sık görülebilmektedir. Gebelik öncesinde  migreni veya başka tip baş ağrısı olan kadınlarda gebelikte baş ağrısı ataklarının sıklığı daha da artabilir. Gebelik öncesi hiç migren atağı yaşamamış kadınlarda ise gebeliğin özellikle ilk üç ayında baş ağrıları normalden sık görülebilir. 

Gebelikte baş ağrısı neden artar?

Gebelikte en sık gerilim tipi baş ağrıları görülür. Gerilim tipi baş ağrılarına gebelik döneminde artan stres, kaygı bozuklukları, hormonal değişiklikler ve yorgunluk neden neden olabilir. Gebelikten önce gerilim tipi, migren ve küme baş ağrısı olduğu bilinen gebelerde, belirtiler daha önce görülen ağrı tablosu ile uyumlu ise ek tetkik yapmaya gerek olmaz. 

Gebelikte görülen gerilim tipi baş ağrısının özellikleri nelerdir?  

*Başın tamamını saran, 

*Baskı yapar tarzda, 

*Özellikle akşama doğru ortaya çıkan, 

*Çok şiddetli olmayan ama yine de kişiyi rahatsız edecek düzeyde olan ağrılardır. 

Gebelikte görülen küme tipi baş ağrılarının özellikleri nelerdir?

Gebelik öncesi başlayıp gebelikte de devam eden bir başka baş ağrısı çeşidi de küme baş ağrısıdır. 

Küme tipi ağrıların özellikleri:

*Her zaman tek taraflıdır, 

*Genellikle göz veya şakakların etrafında başlar. 

*Ağrı hızlıca başlayıp dakikalar içinde şiddetlenir, 

*Sürekli ızdırap veren patlayıcı tarzdadır. 

*Aynı tarafta gözde sulanma kızarıklık, burunda tıkanıklık, burun akıntısı, göz kapağında sarkma, göz bebeğinde küçülme, yorgunluk veya ajitasyon görülebilir.

Gebelerin migren tipi baş ağrısının özellikleri nelerdir?

*Çoğunlukla tek taraflıdır. 

*Rutin fizik aktivite ile artar, 

*Orta şiddette başlar,

*Zamanla şiddetlenir,

*Zonklayıcıdır. 

*Ağrı esnasında ışık ve ses çok rahatsız eder. 

*Genelde 4 ile 72 saat arasında sürer. 

*Bulantı kusma, kimi zaman görsel veya duyusal öncü belirtilerle birlikte olabilir. 

Migren atakları gebeliğe olumsuz etki eder mi?

Gebelik öncesinde migren tanısı almış olan anne adaylarında migren atakları bazen gebelik döneminde sıklaşabilir. Ancak bu migren ataklarının gebeliğe olumsuz bir etkisi olmaz. 

Migren hastaları gebe kalmadan önce ne gibi önlemler alabilir?

 Özellikle planlı gebeliklerde migreni olan anne adayına ağrıyı engellemeye yönelik botoks tedavisi uygulanması rahat bir gebelik geçirilmesine yardımcı olmaktadır.  Doktor hem anneyi hem de bebeği dikkate alarak en uygun ve gerekli tedaviyi planlayacaktır. 

Gebelikte yeni ortaya çıkan baş ağrılarında ne yapmak gerekir? 

Yeni ortaya çıkan baş ağrısı yakınması ile hastaneye başvuran gebelerin üçte birinde baş ağrısının gebeliğe bağlı hipertansiyon gibi ikincil bir hastalığa bağlı olduğu saptanır bu nedenle özellikle gebelikte veya doğum sonrası yeni ortaya çıkan baş ağrısının ayrıntılı incelenmesi gerekir. Özellikle 20. gebelik haftası üzerinde atipik veya yeni ortaya çıkan baş ağrısı varsa, kişinin tansiyonu normal olsa bile gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) akla getirilmelidir. 

Preeklampside baş ağrısının özellikler nelerdir?

*Genellikle yaygın, 

*Ağır şiddettedir. 

*Zonklayıcı şekildedir. 

*Beraberinde bulanık görme, ışık hassasiyeti vardır.

*Bazen bilinç düzeyinde değişiklikler de görülebilir.  

Tanı sistemik muayene, tansiyon değerleri ve göz muayene bulguları ve nörolojik değerlendirme ile konur.

 Gebelikte ani başlayan ve ağrı kesicilerle azalmayan baş ağrısında ne yapılmalı?  Baş ağrısı olan gebede ağrının çok şiddetli başlaması, ilk kez migren benzeri ağrının ortaya çıkması, eskiden var olan ağrıdan farklı şiddette ve farklı şekilde ortaya çıkması, ağrının uykudan uyandıracak kadar şiddetli olması ve ağrı kesiciler ağrının azalmaması altta ciddi bir hastalığın yattığını düşündüren belirtilerdir. Gebeliğe bağlı kafa içindeki basınç artışı küçük damar tıkanıklarını tetikleyebilmekte ve pıhtı atma riskini artırabilmektedir. Bu nedenle gerilim ya da migren tipi baş ağrısı karakteristiğine uymayan ağrılarda mutlaka nöroloji uzmanlarına danışılmalıdır. Daha önce baş ağrısı hikayesi olmayan ani ve şiddetli başlayan baş ağrılarında tanıyı netleştirmek için zorunlu durumlarda kranial MR görüntülme yapılabilir. 

Baş ağrısı olan gebe hangi durumlarda doktora başvurmalı?

* İlk defa, ani olarak başlayan şiddetli bir baş ağrısı varsa,

*Baş ağrısına, görmede bozukluk, karın ağrısı, bulantı, ani kilo artışı, ellerde ve yüzde şişme eşlik ediyorsa,

*Baş ağrısı birden başladıysa, uykudan uyandıracak şiddetteyse, hafiflemiyorsa veya daha önce hiç böyle bir baş ağrısı yaşanmadıysa,

*Baş ağrısına ateş ve ensede sertlik eşlik ediyorsa

*Baş ağrısı şiddetlenerek artıyor ve görmede bulanıklık, konuşma güçlüğü veya uyuşma eşlik ediyorsa

*Baş ağrısı, hafif de olsa, başa bir darbe aldıktan sonra başladıysa

Mutlaka bir nöroloji uzmanı görüşü gerekir. 

Gebelikte baş ağrısından korunmak için 10 Öneri: 

1. Uyku düzenine her zamankinden daha fazla özen gösterin.

2. Sağlıklı ve dengeli beslenme kurallarına dikkat edin. Kan şekeri oynamaları baş ağrılarını tetiklediği için ara öğünler önemlidir.

3. Baş ağrısını tetikleyen faktörleri saptanmaya çalışın. Genellikle çikolata, fındık, nitrit ve sülfat içeren bazı gıdalar tetikleyici olabildiği gibi, ışık, gürültü, aşırı sıcak veya soğuk ortam, keskin bazı kokular da ağrılara sebep olabilir. Bunlardan kaçının.

4. Sigara kullanmayın. Sigara baş ağrısını tetikleyen en önemli etkenlerden biridir. Gebelikte sigara kullanımının bebeğe vereceği zararlar dışında annede baş ağrısını da tetikleyebileceğini unutulmayın. 

5. Yeterince su tüketmeye dikkat edin. Günlük su tüketiminiz en az 2-2.5 litre olmalıdır.

6. Düzenli egzersiz yapın. Egzersizin baş ağrısı ataklarını azalttığına dair bir çok çalışma mevcuttur. Hareketsizlikten kaçınılmalı, her gün düzenli yürüyüş ve egzersiz yapın.

7. Ek vitamin mineral takviyesi alın. Özellikle magnezyum tabletlerinin kullanılması, baş ağrılarının hafiflemesine yardımcı olabilir.

8. Sık sık duş alın. Gerilim tipi baş ağrısında, ılık bir duş ağrıyı rahatlatabilirken, migren tipinde, soğuk duş ya da yüze soğuk uygulama işe yarayabilir. 

9. Doktorunuza danışmadan ilaç kullanmayın. Gebelikte ağrı kesici olarak parasetamol kontrollü kullanılabilir. Diğer ağrı kesiciler ve migren ilaçlarını danışmadan  alımayın.

10. Rahatlamaya ve gevşemeye çalışın. Yoga, meditasyon gibi gevşeme teknikleri ve masaj da baş ağrılarını rahatlatmakta etkilidir.